با پیشرفت فناوری و گسترش منابع صوتی مختلف، کودکان به طور فزاینده‌ای در معرض صداهای بلند قرار دارند. از گوشی‌های هوشمند و هدفون‌ها گرفته تا محیط‌های پر سروصدا مانند رستوران‌ها، خیابان‌ها و حتی مدارس، همه این عوامل می‌توانند تاثیرات منفی بر شنوایی کودکان داشته باشند.
چرا شنوایی کودکان حساس‌تر است؟
در مقایسه با بزرگ‌سالان، شنوایی کودکان به دلیل توسعه‌نیافتگی سیستم شنوایی آنها حساس‌تر است. گوش‌های کودک بیشتر مستعد آسیب‌های ناشی از صداهای بلند هستند، زیرا گوش داخلی آنها هنوز در حال رشد و تکامل است. همچنین، زمانی که کودکان در معرض صدای بلند قرار می‌گیرند، آن‌طور که باید قادر به محافظت از شنوایی خود نیستند.
همچنین بهترین برندهای تولید کننده سمعک برای کودکان 2024 را بخوانید.
اثرات بلند بودن صدا بر شنوایی کودکان
صدای بلند می‌تواند به انواع مختلفی از آسیب‌ها به شنوایی منجر شود. در اینجا به برخی از مهم‌ترین پیامدها اشاره می‌کنیم:
افت شنوایی موقت: در معرض قرار گرفتن کودک به صداهای بلند می‌تواند باعث افت شنوایی موقت شود. این نوع کم شنوایی معمولاً بعد از مدتی از بین می‌رود، اما اگر کودکان مکرراً در معرض صداهای بلند قرار گیرند، می‌تواند به مشکلات طولانی‌مدت منجر شود.
آسیب دائمی به گوش داخلی: اگر کودک به طور مداوم در معرض صداهای بلند قرار گیرد، ممکن است آسیب دائمی به گوش داخلی وارد شود. این نوع آسیب معمولاً جبران‌ناپذیر است و می‌تواند منجر به کم شنوایی دائمی یا ناشنوایی کامل شود.
اثر بر رشد زبانی: کم شنوایی به دلیل صداهای بلند می‌تواند تاثیرات منفی بر رشد زبانی و مهارت‌های ارتباطی کودک داشته باشد. کودکانی که دچار کم شنوایی می‌شوند، ممکن است در صحبت کردن، درک زبان و تعاملات اجتماعی با مشکلاتی مواجه شوند.
چگونه از شنوایی کودکان در برابر صداهای بلند محافظت کنیم؟
استفاده از هدفون‌های مخصوص کودکان: هدفون‌های مخصوص کودکان که دارای ویژگی‌های حفاظتی هستند، می‌توانند مانع از قرار گرفتن کودک در معرض صدای بلند شوند. این هدفون‌ها معمولاً دارای محدودیت حجم صدا هستند و کمک می‌کنند تا صدا از حد ایمن فراتر نرود.
آموزش به کودکان: آموزش به کودکان درباره خطرات صداهای بلند و اهمیت حفظ شنوایی بسیار ضروری است. باید به آنها یاد داده شود که چه نوع صداهایی برای گوش آنها خطرناک است و چگونه از قرار گرفتن در معرض صداهای بلند اجتناب کنند.
کنترل محیط‌های پر سروصدا: در محیط‌هایی که صدای بلند زیاد است، مانند رستوران‌ها یا اجتماعات، سعی کنید کودکان را از این صداها دور نگه دارید یا در صورت لزوم از محافظ‌های گوش استفاده کنید.
مراجعه به پزشک متخصص شنوایی: در صورتی که کودک علائم مشکل در شنوایی از خود نشان دهد، مثل تکرار سوالات یا نیاز به افزایش صدای تلویزیون، باید به پزشک متخصص شنوایی مراجعه کنید. معاینات منظم گوش می‌تواند به تشخیص سریع هرگونه مشکل کمک کند.
همچنین راهنمای خرید کوچکترین سمعک های نامرئی و باکیفیت را بخوانید.
آسیب‌های ناشی از صدای بلند در دراز مدت
علاوه بر اثرات موقت که ممکن است به کم شنوایی موقت یا احساس وزوز گوش منجر شود، قرارگیری در معرض صداهای بلند در دراز مدت می‌تواند به آسیب‌های شدیدتر و غیرقابل بازگشتی منجر شود. این آسیب‌ها معمولاً در نتیجه شنوایی مداوم و شدیدتر از حد مجاز در طول سال‌ها ایجاد می‌شوند. این مشکلات ممکن است شامل موارد زیر باشند:
کاهش شنوایی دائمی: کودکانی که در معرض صداهای بلند و آسیب‌زننده قرار می‌گیرند، ممکن است شنوایی خود را به طور دائمی از دست بدهند. این نوع کم شنوایی می‌تواند به طور تدریجی و در طول زمان اتفاق بیفتد و ممکن است ابتدا از فرکانس‌های خاصی شروع شود. به عنوان مثال، فرد ممکن است قادر به شنیدن صداهای نازک یا بلند، مانند صدای پرندگان یا زنگ تلفن، نباشد.
اختلالات شنوایی در سنین بالا: با گذشت زمان، کودکانی که به صورت مداوم در معرض صداهای بلند قرار دارند، احتمالاً مشکلات شنوایی بیشتری خواهند داشت. این اختلالات می‌توانند به نوعی پیشرفته‌تر در دوران بزرگ‌سالی تبدیل شوند، که ممکن است به نیاز به استفاده از سمعک یا دیگر وسایل شنوایی منجر شود.
کاهش کیفیت زندگی اجتماعی: کودکانی که دچار کم شنوایی دائمی می‌شوند، ممکن است در تعاملات اجتماعی خود دچار مشکلاتی شوند. این مشکلات می‌تواند بر روی روابط دوستانه، تحصیلات و حتی سلامت روان آنها تأثیر بگذارد.
همچنین تاثیرات کم شنوایی بر تحصیل کودکان را بخوانید.
نشانه‌های مشکلات شنوایی در کودکان
والدین باید به برخی نشانه‌ها و علائم توجه کنند که می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات شنوایی در کودکان باشد. این علائم شامل موارد زیر است:
عدم پاسخ به صداها: کودکان ممکن است در سنین پایین‌تر توانایی واکنش نشان دادن به صداها را نداشته باشند. این ممکن است به دلیل مشکلات شنوایی باشد. اگر کودک به صدای نامعمول یا حتی صدای نامزد‌شده‌اش واکنش نشان ندهد، باید به این موضوع توجه ویژه داشت.
کاهش توانایی در فهمیدن صحبت‌ها: اگر کودک در مکالمات معمولی با دیگران مشکل داشته باشد یا به طور مکرر سوالاتی مانند «چه گفتی؟» را مطرح کند، ممکن است نشان‌دهنده مشکلات شنوایی باشد.
احساس وزوز در گوش (Tinnitus): گاهی اوقات کودکانی که دچار مشکلات شنوایی هستند، از وزوز یا صداهایی که تنها خودشان می‌شنوند شکایت می‌کنند. این وضعیت به نام “تینیتوس” شناخته می‌شود و می‌تواند نشان‌دهنده آسیب شنوایی باشد.
عدم توانایی در شنوایی در موقعیت‌های خاص: کودکانی که در موقعیت‌های خاص یا در مکان‌های شلوغ مشکل دارند و نمی‌توانند صحبت‌های دیگران را به خوبی بشنوند، ممکن است دچار افت شنوایی باشند.
همچنین کم شنوایی در کودکان را چگونه تشخیص دهیم؟ را بخوانید.
درمان کم شنوایی در کودکان
درمان کم شنوایی بستگی به علت و نوع کم شنوایی دارد. در بسیاری از موارد، درمان کم شنوایی به موقع می‌تواند جلوی پیشرفت کم شنوایی و آسیب‌های بیشتر به گوش را بگیرد.
درمان‌های پزشکی
در برخی موارد، کم شنوایی ناشی از عفونت‌های گوش یا مشکلات انتقال صدا به گوش میانه قابل درمان است. درمان‌هایی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضدالتهابی یا جراحی‌های کوچک برای ترمیم آسیب‌های گوش میانه می‌توانند مؤثر باشند.
استفاده از سمعک
اگر کم شنوایی ناشی از آسیب‌های دائمی به گوش داخلی باشد، استفاده از سمعک‌ها می‌تواند کمک‌کننده باشد. سمعک‌ها به تقویت صداها کمک می‌کنند و به کودک اجازه می‌دهند تا بهتر بشنود.
جراحی
در برخی موارد، جراحی می‌تواند برای ترمیم مشکلات مربوط به گوش میانه یا گوش داخلی انجام شود. برای مثال، جراحی‌های ایمپلنت شنوایی یا جراحی‌های برای ترمیم پرده گوش می‌توانند مؤثر باشند.
درمان‌های جدید
در سال‌های اخیر، درمان‌های جدیدی مانند ایمپلنت‌های کوکلئاری (حلزونی) برای کودکانی که به کم شنوایی شدید یا عمیق مبتلا هستند، مورد استفاده قرار گرفته است. این دستگاه‌ها می‌توانند سیگنال‌های صوتی را مستقیماً به گوش داخلی ارسال کنند و به کودکان کمک کنند تا صداها را بهتر بشنوند.
همچنین در مورد شنوایی نوزاد همه آنچه باید بدانید را بخوانید.
پیشگیری از کم شنوایی در کودکان
پیشگیری از کم شنوایی یکی از بهترین راه‌ها برای حفظ سلامت شنوایی در کودکان است. اقدامات پیشگیرانه شامل موارد زیر می‌شود:
استفاده از محافظ گوش
برای کودکانی که در معرض صداهای بلند قرار دارند، استفاده از محافظ‌های گوش می‌تواند مؤثر باشد. این محافظ‌ها می‌توانند در مواقعی که کودک در محیط‌های شلوغ یا در حال گوش دادن به موسیقی با صدای بلند است، از آسیب به شنوایی جلوگیری کنند.
تنظیم حجم صدا
والدین باید از تنظیم حجم صدا به‌ویژه در هدفون‌ها و دستگاه‌های پخش موسیقی خودداری کنند. استفاده از هدفون‌ها با حجم بالا می‌تواند باعث آسیب دائمی به شنوایی کودکان شود.
بازدیدهای دوره‌ای از پزشک شنوایی
برای تشخیص زودهنگام کم شنوایی و درمان سریع آن، انجام معاینات شنوایی دوره‌ای بسیار مهم است. این معاینات می‌توانند از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کنند.
درمان کم شنوایی در آوا اودیولوژی
در مجموعه آوا اودیولوژی، درمان کم شنوایی بسته به نوع و شدت آن، از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود. برای کم شنوایی حسی-عصبی که به آسیب به گوش داخلی مربوط است، درمان معمولاً شامل استفاده از سمعک یا ایمپلنت‌های شنوایی مانند کاشت حلزونی (کوکلئاری) است. این دستگاه‌ها به تقویت صدا و کمک به فرد در شنوایی بهتر می‌پردازند. در موارد کم شنوایی انتقالی، که ناشی از مشکلات گوش میانی مانند عفونت‌ها یا آسیب‌های مکانیکی است، درمان‌هایی مانند داروها یا جراحی برای ترمیم مشکلات گوش میانه انجام می‌شود. علاوه بر این، در آوا اودیولوژی، مشاوره‌های آموزشی و توانبخشی شنوایی برای کمک به فرد در تطبیق با کم شنوایی و بهبود کیفیت زندگی ارائه می‌شود.
