کم شنوایی به دلایل مختلفی برای افراد با سنین بالا یا پایین ایجاد شده که مشکلات بسیاری را به وجود میآورد. برخی از کودکان از بدو تولد به صورت مادرزادی با مشکلات شنوایی مواجه هستند؛ از این رو باید برای کاهش تاثیرات منفی کم شنوایی، اقدامات توانبخشی و درمانی انجام شود. در غیر این صورت این مشکل پیشرفت میکند و همواره با کودک همراه خواهد بود. به همین دلیل بعد از تولد تست شنوایی نوزاد الزامی است. با این تکنیک دیگر کودکان با مشکلات و اختلالات شنوایی شناسایی میشوند و از صدمات بیشتر برای آنها جلوگیری خواهد شد. تستی که از کودک بعد از تولد گرفته میشود تست شنوایی OAE نام دارد. والدین باید اطلاعات کافی را بدانند تا در مواقع مواجه با این مشکل شنوایی چه اقداماتی باید انجام دهند.
کم شنوایی مادرزادی
کم شنوایی مادرزادی نوعی اختلال در شنوایی نوزادان محسوب میشود که به دلیل مشکلات ژنتیکی به وجود میآید. به دلیل مصرف دارو و الکل یا بیماریهای خاص در دوران بارداری مشکلات کم شنوایی برای نوزاد به وجود خواهد آمد؛ اما خوشبختانه میتوان شدت کم شنوایی نوزاد را با تست شنوایی در روز اول مشخص کرد. یکی از عاملهای موثر بر کم شنوایی تغییر در ژنها است که این عامل بر اثر وراثت به وجود میآید.
دلایل کم شنوایی مادرزادی چیست؟
دلیلهای زیادی است که نوزاد با اختلال شنوایی میتواند متولد شود. کودک به دلیل بیماریهای خاص در اکثر مواقع دچار کم شنوایی میشود. در حین بارداری مادر یا جنین دچار بیماریهایی شده که این موضوع در شنوایی آن تاثیر منفی میگذارد. دلیل اصلی این امر استفاده از دارو یا موارد مشابه است. مادر باید قبل از بارداری در زمینه بهداشت و مراقبت از سلامت جنین اطلاعات خود را افزایش دهد تا از هرگونه آسیب به کودک خود جلوگیری کند. بهطور کلی دلایل ایجاد کم شنوایی مادرزادی شامل موارد زیر میشوند:
زردی
زردی یکی از عواملی است که باعث کم شنوایی مادرزادی میشود. داشتن زردی ممکن است درصد بیلیروبین خون را افزایش دهد و مشکلاتی چون کم شنوایی، فلج مغزی یا عقب ماندگی را به وجود آورد. برای درمان این مشکل یا کم کردن تاثیر زردی در صورتی که شدید باشد تعویض خون انجام میشود. این مورد ممکن است تاثیر منفی زیادی روی شنوایی نوزاد بگذارد.
سفلیس
سفلیس هم میتواند یکی از دلیلهای اختلال شنوایی باشد. این بیماری از جمله عوارضهایی را به دنبال دارد که شامل: کم شنوایی، عقب ماندگی، سیستمهای عصبی، التهاب دریچههای قلبی، مشکلات تعادلی و… است.
مصرف الکل و سیگار در بارداری
در زمان بارداری استفاده از سیگار و الکل ممکن است بیماریهایی را برای جنین به وجود بیاورد که یکی از آنها کم شنوایی است. استفاده از اینها باعث میشود تاثیر منفی روی گردش خون بگذارد و به جنین آسیب جدی وارد شود.
مصرف دارو در بارداری
به دلیل استفاده از دارو در زمان بارداری ممکن است در جنین اختلالات شنوایی مادرزادی رخ دهد. مادران در زمان بارداری باید برای مصرف دارو با هماهنگی پزشک استفاده کنند. برخی از داروها مانند آنتی بیوتیکها، میتوانند روی شنوایی نوزاد تاثیر منفی داشته باشند.
فشار خون بالای مادر
یکی دیگر از دلایل کم شنوایی مادرزادی میتواند بالا بودن فشار خون مادر باشد. در دوران بارداری مادر باید فشار خون خود را کنترل کند تا به اندامهای حسی کودک مثل گوش خونرسانی شود که کودک دچار اختلال شنوایی نشود.
تولد زودرس
تولد زودرس کودک میتواند تاثیر منفی روی شنوایی وی داشته باشد. زمانی که سیستم شنوایی جنین به صورت کامل شکل نگرفته باشد، ممکن است دچار کم شنوایی شود. در چنین مواردی لاله گوش یا مجرای گوش ممکن است به درستی تشکیل نشده باشد.
کم شنوایی مادرزادی چه علائمی دارد؟
کودک تا دو سالگی باید برای سلامت شنوایی علائم خاصی را نشان دهد که به صورت طبیعی برای کم شنوایی در نوزاد نشانههایی را به همراه دارد. در صورتی که کودک نسبت به هم سنهای خود ضعیفتر باشد و در برابر صداها واکنشی نشان ندهد، باید برای تستهای شنوایی اقدام شود. اگر کودک تا سن 15 ماهگی نتواند صداها را شبیه سازی کند و علائمی در برابر صداها نشان ندهد، باید هر چه زودتر تست شنوایی انجام شود. برخی از کودکان که دچار مشکل کم شنوایی هستند، صدای تلویزیون را بلند میکنند. زمانی که با کودک صحبت میشود مجدد میخواهند که صحبت تکرار گردد. این علائم نشان دهنده کم شنوایی در کودک است. اگر شدت کم شنوایی بالا باشد در ماههای اول از تولد نوزاد قابل شناسایی است.
درمان کم شنوایی مادرزادی
با استفاده از وسیلههای کمکی شنوایی مانند سمعک، کاشت حلزون و استراتژی جبرانی میتوان به بهبود و درمان کم شنوایی مادرزادی کمک کرد. استفاده از این وسیلهها بر اساس علت کم شنوایی و وضعیت نوزاد در نظر گرفته میشود. برخی از نوزادان ممکن است به دلیل تنگی مجرای گوش یا نداشتن لاله گوش به جراحی نیاز پیدا کنند.
معمولا رایجترین روش استفاده از سمعک، جراحی و تقویت کننده است که هر کدام از اینها برای موارد خاصی مورد استفاده هستند. برای انتخاب هر کدام از این روشهای درمان باید به پزشک متخصص مراجعه کرد. پزشک میتواند سطح کم شنوایی را مشخص و روش درمان آن را تعیین کند. از بدو تولد باید درمان کم شنوایی نوزاد شروع شود تا تاثیر منفی در گفتار و زبان کودک به جای نگذارد.
سخن پایانی
کم شنوایی مادرزادی ممکن است بر اثر مصرف دارو و الکل در دوران بارداری مشکلاتی برای نوزاد به وجود آورد. مادر باید اطلاعات خود را در زمینههای بهداشتی و مراقبت از سلامت جنین افزایش دهد تا جنین دچار آسیبهایی مانند کم شنوایی نشود. دلیلهای زیادی برای ناشنوایی وجود دارد که شا مل زردی، مصرف الکل و سیگار و مصرف دارو در بارداری، تولد زودرس و… هستند.