برای آن که بدانیم نوریت دهلیزی و عوارض ناشی از آن از جمله سرگیجه و حالت تهوع چگونه درمان می شوند، ابتدا باید بدانیم نوریت دهلیزی چیست ؟ چه عواملی آن را ایجاد می کنند؟ نشانه های آن چیست؟ و نهایتا چگونه درمان می شود ؟ در مقاله ی پیش رو به بررسی این موارد می پردازیم.
نوریت دهلیزی چیست؟
نوریت دهلیزی یک نوع بیماری مربوط به اعصاب گوش است و عصب گوش داخلی را درگیر می کند که این عصب همان عصب دهلیزی است. کار این عصب، ارسال اطلاعات مربوط به تعادل بدن و موقعیت سر از گوش درونی به مغز است. این بیماری که (به طور معمول) ممکن است ناشی از عفونت ویروسی یا باکتریایی باشد، باعث التهاب و تحریک عصب دهلیزی می شود. این تحریک علائم نا مطلوبی را در بیمار ایجاد می کند که به دلیل اختلال در انتقال اطلاعات حسی از گوش داخلی به مغز توسط عصب دهلیزی ایجاد می شوند.
چه عواملی نوریت دهلیزی را ایجاد می کنند؟
معمولا نوریت دهلیزی به علت عفونت ویروسی و گاها به دلیل عفونت باکتریایی ایجاد می شود. حال این عفونت میتواند در گوش باشد یا در قسمتهای دیگر بدن . این عفونت ، عصب دهلیزی را ملتهب می کند. برخی بیماری های ویروسی که باعث بروز نوریت دهلیزی می شوند شامل موارد زیر هستند :
- هپاتیت
- اوریون ( یک نوع عفونت ویروسی است که باعث بدن درد ، سرفه و تب می شود. )
- ویروس هرپس (زونا ، آبله مرغان)
- آنفولانزا
- سرما خوردگی
- سرخجه ( یک عفونت ویروسی است که باعث تب و بدن درد می شود. )
- سرخک (یک عفونت ویروسی است که تب و سرفه ایجاد می کند.)
نشانه های نوریت دهلیزی چیست ؟
زمانی که این بیماری ایجاد شود، علائم آن به سرعت در بدن ظاهر می شود و معمولا اولین بروز علائم با شدت زیادی انجام می شود . این علائم عبارت اند از :
- گیجی
- سرگیجه ی ناگهانی ( با شدت زیاد به طوری که احساس کنید محیط اطراف به دور سرتان می چرخد یا حس چرخیدن و تاب خوردن داشته باشید. )
- مشکل در تمرکز
- مشکل در تعادل
- مشکل در دیدن
- تهوع و استفراغ
نوریت دهلیزی چگونه درمان می شود؟
برای این بیماری درمان استاندارد و مشخصی وجود ندارد اما پزشکان می توانند علائم بیماری را کنترل و به بهبودی بیمار کمک کنند. پزشکان ابتدا تلاش می کنند تا علائم ناشی از نوریت مانند سرگیجه و استفراغ و عدم تعادل را کنترل کنند. اگر فرد استفراغ شدیدی داشته باشد و بدنش مایعات زیادی از دست بدهد ، پزشک از دارو های ضد استفراغ مانند متو کلوپرامید و مایعات IV استفاده می کند. همچنین دارو های متعددی را برای درمان سرگیجه و سایر علائم استفاده میکنند. مانند ؛ دیازپام ، لورازپام، مکلیزین و غیره.
اگر عامل نوریت عفونت زمینه ای باشد ، از دارو های ضد ویروسی و آنتی بیوتیک ها نیز استفاده می کنند. هم چنین آنتی هیستامین ها هم برای کاهش علائم این بیماری به کار می روند.
علاوه بر دارو درمانی، از یک سری تمرینات ورزشی هم برای درمان این بیماری استفاده می شود. این تمرینات تحت عنوان توانبخشی دهلیزی ، به کاهش سرگیجه و حفظ تعادل بدن کمک می کنند. این تمرینات زمانی به کار گرفته می شوند که بیمار پس از گذشت چند هفته همچنان علائم بیماری را داشته باشد.
رژیم غذایی بیمار از جمله موارد موثر در کاهش علائم این بیماری است. برخی نکاتی که بیمار باید در این بیماری در رژیم غذایی خود رعایت کند عبارت اند از :
- دوری از سیگار
- دوری از الکل
- آب خوردن کافی
- استراحت کافی
- کاهش مصرف مواد غذایی حاوی نمک و قند زیاد
یک اشتباه عمده در خصوص نوریت دهلیزی
عموما نوریت دهلیزی با بیماری لابیرنتیت اشتباه گرفته می شود . بخشی از گوش داخلی که به شنوایی و تعادل کمک می کند لابیرنت نام دارد. به التهاب این بخش از گوش ، لابیرنتیت گفته می شود. با اینکه در نوریت دهلیزی بیمار کم شنوایی را تجربه نمی کند اما یکی از علائم مهم لابیرنتیت کم شنوایی است. به طور کلی علائم این بیماری شامل موارد زیر است :
- کم شنوایی
- سرگیجه
- وزوز کردن گوش
- بی ثباتی و عدم تعادل
- گیجی
چه زمان به پزشک مراجعه کنیم؟
هر زمان که علائم این بیماری را در خود حس کردید با پزشک مشورت کنید. ممکن است علت علائم شما مورد دیگری باشد که با معاینه و حتی آزمایش یاMRI مشخص می شود . ممکن است آن علت ها یکی از موارد زیر باشند :
- ضربه به سر
- سکته ی مغزی
- آلرژی
- بیماری قلبی عروقی
- اضطراب
- اثرات تنباکو یا الکل
- اختلالات عصبی
اگر علت علائم شما موارد فوق یا موارد مشابه آنها نباشد ، پزشک نوریت دهلیزی را تشخیص می دهد و فرآیند کاهش علائم و درمان را برای شما آغاز می کند. برخی علائم نوریت می توانند با سکته ی مغزی همراه باشند پس اگر علائم سکته ی مغزی را داشتید فورا با اورژانس تماس بگیرید.
نوریت دهلیزی عموما به بهبودی کامل می رسد و معمولا این فرآیند خود به خود و با گذشت زمان اتفاق می افتد. اما نباید از تاثیر دارو و مراقبت و رژیم غذایی و تمرینات ویژه در این خصوص غافل شد. پس از درمان نوریت دهلیزی ممکن است علائم آن مانند سرگیجه تا ماه ها هم ادامه داشته باشد اگرچه علائم شدید آن در طی چند روز بر طرف می شود.
کلام آخر
همان طور که گفتیم نوریت دهلیزی در اثر عفونت ویروسی یا باکتریایی ایجاد می شود و عصب گوش داخلی را درگیر می کند و نشانه هایی مانند سرگیجه و تهوع و عدم تعادل را ایجاد می کند. در صورت تشخیص به موقع و مراقبت های مخصوص و انجام توصیه های پزشک اعم از مصرف دارو و تمرینات توانبخشی دهلیزی ، این بیماری به طور کامل درمان می شود و پس از مدتی هم تمام نشانه های آن نیز از بین می رود و بیمار به حالت طبیعی خود باز می گردد.