سرگیجه ناشی از معده درد چیست و درمان آن

سرگیجه یکی از شایع‌ترین علائمی است که افراد در هنگام ابتلا به‌‌ بیماری‌های گوارشی مانند معده درد تجربه می‌کنند. این سرگیجه می‌تواند خفیف یا شدید باشد و باعث اختلال در تعادل، تمرکز و هماهنگی فرد شود. در برخی از موارد، سرگیجه ناشی از معده درد می‌تواند آنقدر شدید باشد که فرد را از انجام فعالیت‌های روزمره خود بازدارد. دلایل مختلفی برای سرگیجه ناشی از معده درد وجود دارند. یکی از شایع‌ترین دلایل آن کم آبی بدن است. هنگامی که فرد دچار اسهال یا استفراغ می‌شود، مقدار زیادی آب از بدن او دفع خواهد شد. این امر می‌تواند منجر به‌‌ کم آبی بدن شده که یکی از علائم آن سرگیجه است.

درمان سرگیجه ناشی از معده

سرگیجه و معده درد دو عارضه شایع هستند که اغلب با یکدیگر اتفاق می‌افتند. این علائم می‌توانند به ‌‌دلایل مختلفی از جمله کم آبی بدن، اضطراب و مسمومیت غذایی به وجود آیند. در برخی از موارد، این علائم ممکن است نشانه‌ای از شرایط جدی‌تری در بدن باشند. اگر به سرگیجه و معده درد مبتلا هستید، مهم است که علت این علائم را بیابید. در این صورت می‌توانید به‌‌‌‌ یک پزشک مراجعه نمایید. برای این کار پزشک با بررسی علائم شما و انجام آزمایشات لازم، علت را تشخیص خواهد داد.

در صورت تشخیص علت زمینه‌ای، درمان مناسب برای شما تجویز خواهد شد. به عنوان مثال، اگر علت سرگیجه و معده درد شما کم آبی بدن باشد، پزشک به شما توصیه خواهد کرد که مایعات زیادی بنوشید. اگر علت این علائم اضطراب باشد، پزشک ممکن است داروهای ضداضطراب را برای شما تجویز نماید. از جمله درمان‌های خانگی موثر برای سرگیجه و معده درد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

زنجبیل

زنجبیل یک گیاه دارویی شناخته می‌شود که از خواص ضدالتهابی و ضدتهوعی برخوردار است. می‌توانید زنجبیل را به‌‌صورت تازه، پودر یا مکمل مصرف کنید.

لیمو

لیمو حاوی مواد مغذی و آنتی اکسیدان‌هایی است که می‌توانند به ‌‌بهبود هضم و کاهش التهاب کمک کنند. می‌توانید آبِ لیمو را با آب گرم مخلوط کرده و بنوشید.

عسل

عسل از خواص ضدباکتری و ضدویروسی برخوردار است که می‌تواند به ‌‌بهبود عفونت‌های دستگاه گوارش کمک کند. می‌توانید عسل را به‌‌صورت مستقیم یا با آب گرم مصرف کنید.

چای بابونه

چای بابونه دارای خواص آرام‌بخش و ضدالتهابی است که می‌تواند به ‌‌کاهش اضطراب و بهبود هضم کمک کند.

سردی معده و سرگیجه

سردی معده و سرگیجه می‌توانند به ‌‌دلایل مختلفی ایجاد شوند. با این حال، در برخی از موارد، ممکن است این دو علامت به‌‌دلیل یک بیماری مشترک بروز یابند. یکی از بیماری‌هایی که می‌تواند باعث سردی معده و سرگیجه شود، نوریت وستیبولار نام دارد. نوریت وستیبولار، یک بیماری التهابی بوده که سیستم دهلیزی را درگیر می‌کند. سیستم دهلیزی، بخشی از گوش داخلی است که مسئولیت حفظ تعادل را برعهده دارد.

التهاب سیستم دهلیزی می‌تواند باعث تحریک عصب وستیبولار شود. عصب وستیبولار، سیگنال‌هایی را از گوش داخلی به‌‌ مغز ارسال می‌کند که مغز از آن‌ها برای حفظ تعادل استفاده می‌کند. تحریک عصب وستیبولار می‌تواند سبب سرگیجه، عدم تعادل و حالت تهوع گردد. علاوه‌بر نوریت وستیبولار، بیماری‌های دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند سردی معده و سرگیجه را به وجود آورند. از جمله این بیماری‌ها می‌توان به ‌‌‌موارد زیر اشاره کرد.

• مسمومیت غذایی
• عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی
• بیماری‌های گوارشی مانند زخم معده و روده
• اختلالات عصبی مانند میگرن و سکته مغزی

 

تشخیص سرگیجه ناشی از معده درد

درد معده دارای علائم مختلفی است که بیشتر اوقات سرگیجه را به‌دنبال دارد. همچنین سوزش معده و ضعف به همراه نفخ، باعث بروز سرگیجه می‌شود. برای تشخیص علت سردی معده و سرگیجه، پزشک در ابتدا شرح حال کاملی از بیمار گرفته و معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. در برخی از موارد، ممکن است آزمایش‌های تشخیصی دیگری مانند آزمایش خون، آزمایش ادرار و آزمایش‌های تصویربرداری نیز تجویز شوند. از آنجایی که علل‌ بسیاری برای این نوع عارضه وجود دارند، حتماً علائمی که داشته‌اید را به‌طور کامل برای پزشک توضیح دهید.

اعصاب معده و سرگیجه

هنگامی که دستگاه گوارش به‌‌درستی کار نمی‌کند، می‌تواند سبب درد، التهاب و سایر مشکلات گردد. برخی از شرایط پزشکی خاص نیز می‌توانند باعث ارتباط اعصاب معده و سرگیجه شوند. به‌‌ عنوان مثال، سندرم روده تحریک ‌پذیر (IBS) یک اختلال گوارشی است که می‌تواند درد شکم، نفخ و اسهال را به‌دنبال داشته باشد. IBS همچنین می‌تواند سبب بروز علائم دیگری مانند سرگیجه گردد. ارتباط اعصاب معده و سرگیجه می‌تواند به ‌‌‌دلایل مختلفی باشد. معده درد و سرگیجه اغلب اوقات هم‌زمان اتفاق می‌افتند که این عارضه علائم مختلفی دارد. درد معده ممکن است به‌صورت موضعی باشد یا در سراسر بدن احساس شود و همچنین در نواحی دیگر بدن نیز تاثیر بگذارد. به‌طور کلی سرگیجه بعد از معده درد به‌عنوان علائم ثانویه رخ می‌دهد. در زیر به بررسی ارتباط سرگیجه و معده درد پرداخته‌ شد.

• عوارض داروها: مصرف برخی از داروهای معده درد یا داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی می‌تواند به‌عنوان عوارض جانبی، باعث سرگیجه شود. همچنین تداخلات دارویی در بروز سرگیجه همراه با معده درد نیز بی‌تاثیر نخواهند بود.
• کم آبی بدن: اسهال و استفراغ به‌دلیل وجود اختلالات معده، به سرعت باعث کم آبی بدن می‌شوند. الکترولیت‌های حیاتی و کاهش مایعات، منجر به برهم خوردن تعادل الکترولیتی و بروز اختلال در عملکرد الکتریکی مغز می‌گردد که در نتیجه سرگیجه را به همراه خواهد داشت.
• کاهش حجم خون: خونریزی داخلی به‌دلیل بیماری‌های التهابی روده یا زخم معده، باعث کاهش گردش حجم خون می‌شود. زمانی که بدن به‌طور ناگهانی با کاهش حجم خون مواجه گردد، افت فشارخون را به همراه دارد که یکی از علائم شایع آن سرگیجه است.
• آنفلوآنزا معده: آنفلوآنزا معده نوعی عفونت در روده است که به‌دلیل وجود ویروس‌ها و باکتری‌ها، فرد دچار اسهال و استفراغ شده که در نهایت می‌تواند به کم آبی منجر شود و سرگیجه را به همراه دارد.
• اضطراب: یکی از دلایل شایع، اضطراب نام دارد. هنگامی که فرد مضطرب می‌شود، بدن او هورمون‌هایی را ترشح می‌کند که می‌توانند بر سیستم عصبی مرکزی تاثیر بگذارند. این تاثیر می‌تواند منجر بروز ‌‌علائمی مانند سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ شوند. دلیل دیگر ارتباط اعصاب معده و سرگیجه، مشکلات گوارشی است.

آیا عفونت معده باعث سرگیجه می ‌شود؟

عفونت معده می‌تواند سبب بروز سرگیجه گردد. عفونت معده یا گاستروانتریت یک التهاب در معده و روده کوچک است که معمولاً توسط یک عفونت باکتریایی، ویروسی یا انگلی به وجود می‌آید. علائم شایع عفونت معده شامل حالت تهوع، استفراغ، اسهال، درد شکم و تب می‌شود. استفراغ و اسهال می‌توانند کاهش میزان آب در بدن را به‌دنبال داشته باشند. کم آبی بدن زمانی اتفاق می‌افتد که بدن مایعات و الکترولیت‌های کافی را دریافت نمی‌کند. کم آبی بدن می‌تواند باعث سرگیجه، سبکی سر، ضعف و خستگی شود.

علاوه‌بر کم آبی بدن، عفونت معده می‌تواند به ‌‌‌سیستم عصبی نیز آسیب برساند. این آسیب می‌تواند باعث سرگیجه و عدم تعادل شود. اگر از عفونت معده رنج می‌برید و دچار سرگیجه هستید، مهم است که مایعات زیادی را بنوشید تا از کم آبی بدن جلوگیری نمایید. همچنین می‌توانید از داروهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن برای کاهش درد و التهاب استفاده کنید.

چند نکته مهم برای کمک به‌‌ جلوگیری از سرگیجه ناشی از عفونت معده به شرح زیر هستند.

• مایعات زیادی بنوشید، به ‌‌ویژه آب، آب میوه یا سوپ
• از غذاهای ساده و کم چرب استفاده کنید.
• از مصرف الکل و کافئین خودداری نمایید.
• کاملا آهسته از حالت نشسته یا خوابیده بلند شوید.
• اگر سرگیجه دارید، دراز بکشید یا به ‌‌یک سطح ثابت تکیه دهید.

 

سخن پایانی

سرگیجه ناشی از معده درد یکی از مشکلاتی است که بسیاری از افراد با آن مواجه می‌شوند. این حالت معمولاً با علائمی همچون دیزینس (سبکی سر) و استفراغ همراه است و می‌تواند بسیار عذاب‌آور باشد. اگرچه ممکن است تحمل این حالت ناخوشایند دشوار باشد؛ اما خوشبختانه درمان‌هایی برای کنترل و کاهش سرگیجه ناشی از معده درد وجود دارند. در درمان سرگیجه ناشی از معده درد، اولین اقدام می‌بایست تغییر در رژیم غذایی باشد. مصرف غذاهای سنگین، روغنی، تند و چرب باید به‌‌‌ حداقل برسد و به‌‌جای آن، غذاهای سبک را در رژیم غذایی خود قرار دهید. همچنین، اجتناب از مصرف الکل و دخانیات نیز حائز اهمیت است.