ساختار گوش از سه لایه به نام گوش خارجی، گوش میانی و گوش داخلی تشکیل شده است. مهمترین قسمت گوش برای شنیدن و حفظ تعادل، مربوط به لایه میانی گوش خواهد بود. یکی از بیماریهای که باعث اختلال در گوش میانی میشود، منیر یا هیدروپس اندولنفاتیک نام دارد. این نوع بیماری با علائمی چون کم شنوایی، سرگیجه، حالت تهوع شروع میشود. توجه داشته باشید، این بیماری در هر سنی ممکن است، رخ دهد؛ اما معمولا افراد بالای 40 الی 60 سالگی در معرض این نوع بیماری هستند. براساس تحقیقات متخصصان 7 الی 10 درصد این نوع بیماری به ژنتیک فرد بستگی دارد.
بیماری منیر
بیماری منیر نوعی اختلال شنوایی در گوش میانی است که در اکثر مواقع فقط یک گوش مبتلا به این نوع اختلال میشود. بیماری منیر روی حس شنوایی و تعادل فرد تاثیر منفی میگذارد. در صورتی که این نوع بیماری در مرحله اولیه خود درمان نشود؛ میتوانند باعث ناشنوایی کامل فرد شود، علاوهبر این فرد دچار مشکلات تعادلی میشود. بهطور کلی بیماری منیر در هر سن یا جنسیتی ممکن است، رخ دهد؛ اما معمولا شدت این بیماری در بین سنین 40 الی 60 سالگی بیشتر دیده میشود. براساس نظرات متخصصات شنوایی سنجی حدود 7 الی 10 درصد افرادی که به بیماری منیر مبتلا میشوند؛ دارای سابقه ژنتیکی دارند.
علائم شایع بیماری منیر
علائم بیماری در هر فرد متفاوت است؛ اما بهطور کلی افرادی که به این نوع بیماری مبتلا میشوند، علائم زیر دارند.
- سرگیجه: اولین و شایعترین علائم بیماری منیر سرگیجههای مداوم است.
- کم شنوایی: درصورتی که در شنوایی خود دچار اختلال شدید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
- وزوز گوش: در صورتی که بیماری در مرحله پیشرفته خود قرار بگیرد؛ فرد در گوش میانی احساس وزوز میکند.
- احساس پر بودن گوش: زمانی که فرد به این بیماری مبتلا میشود، احساس فشار روی گوش میانی احساس میکند و نمیتواند صداها را به درستی تشخیص دهد.
در برخی مواقع اگر شدت بیماری بالا باشد، فرد ممکن است علائم دیگری همانند موارد زیر داشته باشید.
- سردرد
- حالت تهوع
- درد شکم
در صورتی که هرکدام از علائم گفته شده را مشاهده کرید، سریعا به متخصص شنوایی مراجعه کنید تا درمان را برای شما آغاز کند. در صورتی که بیماری منیر را درمان نکنید، میتوانند عوارض جبران ناپذیری برای شما به دنبال داشته باشد. از عوارض شایع این نوع بیماری میتوان به مشکل در حفظ تعادل و ناشنوایی دائمی اشاره کرد.
دلیل به وجود آمدن بیماری منیر
علت به وجود آمدن بیماری منیر هنوز کشف نشده است. برخی از دانشمندان براین باور هستند که بیماری منیر به دلیل افزایش مایع داخلی گوش داخلی ایجاد میشود. گوش میانی و مغز از سیگنالهایی که توسط ماده آندولنف ارسال میشوند، برای شنوایی و حفظ تعادل استفاده میکنند. زمانی که مایع داخلی گوش میانی یا همان آندولنف افزایش پیدا کند، سیگنالها دچار اختلال میشوند و مغز نمیتواند تعادل و شنوایی را مدیریت کند. عواملی که باعث افزایش آندولنف میشوند، شامل موارد زیر میشوند.
- واکنش غیرطبیعی سیستم دفاعی بدن
- عفونت ویروسی
- عوامل ژنتیکی
- تخلیه نامناسب مایع آندولنف
- نظافت نادرست
چگونه بیماری منیر را تشخیص دهیم؟
در صورتی که دارای علائم بیماری منیر بودید، سریعا باید به متخصص گوش و حلق بینی مراجعه کنید. پزشک با معاینه گوش شما و سوالاتی در مورد علائم بیماری از شما میپرسد. در صورتی که شما با علائم زیر همراه باشید؛ ممکن است به بیماری منیر مبتلا شده باشید.
- کاهش شنوایی براساس نتیجه تست شنوایی سنجی
- دو حمله سرگیجه به مدت 20 دقیقه در کمتر از 12 ساعت
- احساس خارش و وزوز گوش
- احساس پربودن گوش
برای تشخیص درست، پزشک از مراحل زیر استفاده میکند.
- انجام تست شنوایی: با استفاده از تست شنوایی سنجی، شدت و اختلال بیماری ارزیابی میشود.
- ارزیابی حفظ تعادل بیمار: برای ارزیابی حفظ تعادل از تستهای مختلفی همانند ویدئونیستاگموگرافی، صندلی چرخان، پوسچروگرافی و… استفاده میکنند.
- آزمایش یا تستهای مختلف برای سایر بیماریها
چگونه بیماری منیر را درمان کنیم؟
اگر بیماری منیر در مرحله اولیه تشخیص داده شود، درمان آن کار چندان دشواری نیست و بیمار با مصرف چند دوره دارو میتواند بهبودی خود را به دست آورد. بهطور کلی اگر شدت بیماری بالا باشد، ابتدا پزشک از داروهای خوراکی استفاده میکند تا مقدار مایع آندولنف کاهش پیدا کند.
روش های جراحی برای بیماری منیر
اگر بروز سرگیجه توسط داروها کنترل نشود، ممکن است جراحی توصیه شود. روشهای جراحی میتوانند نشانههای مکرر سرگیجه را که در بیماری منیر رخ میدهند، از بین ببرند. تصمیمگیری در مورد اینکه از کدام عمل برای درمان بیماری منیر استفاده شود؛ به گزینههای مختلفی همانند سن و سلامت، وضعیت پزشکی و وضعیت شنوایی بیمار دارد. در ادامه به معرفی انواع عمل جراحی بیماری منیر خواهیم پرداخت.
- کیسه اندولنفاتیک یا شانت: در این جراحی پزشک تلاش میکند تا مایع گوش داخلی را با ایجاد برشی در کیسه اندولنفاتیک کم فشار کند. این روش بی خطر است و بهبودی معمولاً سریع است. براساس تجربه متخصصان، جراحی کیسه اندولمپاتیک به میزان 70 درصد باعث بهبودی سرگیجه و 5 درصد باعث کاهش خطر شنوایی میشود.
- جراحی بخش دهلیزی: بخش عصب دهلیزی یک عمل بسیار موثر است که ضمن حفظ شنوایی، حملات سرگیجه را تسکین میدهد. در این عمل عصب تعادل در زیر میکروسکوپ جدا شده و بریده میشود. این عمل در اکثر بیماران با حداقل عوارض جانبی صورت میگیرد. بخش عصب دهلیزی از طریق یک برش در پشت گوش انجام میشود. عصب تعادل هنگام حرکت بین گوش و مغز شناسایی میشود. در زیر میکروسکوپ، الیاف تعادل از رشتههای عصبی شنوایی جدا شده و بریده میشوند.
- لابیرنتکتومی: این نوع جراحی با بالاترین درصد بهبودی سرگیجه است، اما همیشه باعث از دست دادن کامل شنوایی در گوش عمل شده میشود. فقط به بیمارانی توصیه میشود که شنوایی بسیار ضعیفی دارند. در این عملیات کانالهای تعادلی از بین میروند و بنابراین منشا سرگیجه برای همیشه حذف میشود. بهبودی پس از جراحی مشابه بخش عصب دهلیزی است.
سخن پایانی
بیماری منیر یک بیماری در گوش میانی است که براثر افزایش مایع میان گوشی به نام آندولنف به وجود میآید. این نوع بیماری با علائم شایعی چون وزوز گوش، سرگیجه، احساس پرشدگی گوش، حالت تهوع، عدم حفظ تعادل رخ میدهد. برای درمان این نوع بیماری، ابتدا پزشک از داروهای خوراکی و تزریقی استفاده میکند؛ در صورتی که بیمار با دارو بهبود پیدا نکند، پزشک از جراحی استفاده میکند. جراحی آخرین درمان برای بیماری منیر است.
