بیماری حرکت مرتبط با وجود اختلالهایی در گوش داخلی است، ممکن است مشاهده کرده باشید که خود یا اطرافیانتان پس از استفاده از خودرو، هواپیما یا هر وسیله دیگری که حرکت طولانی دارد، دچار سرگیجه و حالت تهوع شوید، این علایم از وجود این بیماری خبر میدهند. شاید برایتان سوال باشد که دریازدگی نیز شامل آن میشود یا خیر؛ بله دریازدگی نیز به دلیل حرکت مکرر کشتی اتفاق میافتد که مرتبط با این بیماری خواهد بود.
آشنایی با بیماری حرکت
وجود این بیماری در هر فردی امکانپذیر است و طبق نظریه کارشناسان، در یک مدت زمانی از زندگی فرد، به آن مبتلا میشوند. علایم آن داشتن احساس سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ است که میتواند در استفاده از هر چیزی که حرکت پی در پی دارد این اتفاق بیافتد، از جمله وسایل شهربازی، خودرو، هواپیما، اتوبوس و دیگر وسایل نقلیه. این وضعیت خصوصا در کودکان، تا سن 12 سالگی بیش از همه دیده شده است؛ علت به وجود آمدن بیماری حرکت، به هم خوردن تعادل فرد خواهد بود که مرتبط با گوش داخلی و برخی از اندامهای فرد است.
دلیل وجود این بیماری
داشتن این بیماری دلیل بر خطرناک بودن آن نیست و همانطور که گفته شد اکثر افراد در مدت زمانی از سن خود به آن دچار هستند. به جز گوش داخلی عواملی که در تعادل فرد دخیل هستند عصبهای مرتبط با اندامهایی چون مفصلها، چشمها، گوشها و عضلهها هستند؛ این اعصاب گزارشهای خود را به طور جداگانه به مغز ارسال میکنند.
حال تقریبا باید متوجه شده باشید که قضیه از چه قرار است، در هنگام حرکت با یک وسیله مفاصل و عضلههای ما یک جا ساکن هستند، در حالی که عصبهای چشم و گوش پیامهایی مبنا بر حرکت را به مغز ارسال میکنند؛ چراکه چشمها در حال دیدن جاده در حال حرکت هستند و مایع موجود در گوش داخلی نیز با حرکت وسیله، تکان میخورد که حاکی از حرکت فرد خواهد داشت. مغز با دریافت پیامهایی که با یکدیگر همخوانی ندارد قابلیت تشخیص خود را از دست میدهد و علایم سرگیجه و تهوع به فرد دست میدهد.
در چه حالتی، بیماری حرکت پیش میآید؟
تنها استفاده از وسایل نقلیه یا بودن در وضعیتی که بدن را تکان میدهد، سبب بروز علائم این بیماری نمیشود. مشاهده شده است که در مواردی فرد حتی با دیدن ویدیوهای سه بعدی نیز احساس سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ به او دست داده است.
در کنار سفرهای دریایی، هوایی و زمینی، بازیهای ویدیویی دارای حرکت زیاد، تماشای فیلم در سینمای سه بعدی، بازیهای واقعیت مجازی و… نیز میتواند این نتیجه را به دنبال داشته باشد. برای درمان بیماری حرکت راهکارهایی وجود دارد که در ادامه به آن میپردازیم.
درمان بیماری حرکت با دارو
نتیجه بخشترین راه برای درمان این بیماری، مصرف داروهایی است که از بروز علایم آن جلوگیری کند تا بتوانید امور خود به راحتی بگذرانید. استفاده از داروهای زیر به افراد دچار به این بیماری پیشنهاد میشود.
استفاده از آنتی هیستامینها:
البته باید توجه داشته باشید که منظور نبود تفاوت در مصرف هر آنتی هیستامینی نیست، استفاده از این دارو تنها وقتی جواب میدهد که خوابآلودگی به همراه داشته باشد. پس مصرف آنتی هیستامینهایی که در فرد احساس خواب آلودگی را به وجود نیاورد، در درمان بیماری حرکت موثر نخواهد بود.
داروهای آنتی هیستامین در مقابله و جلوگیری از بروز این بیماری بسیار موفق عمل میکند، ممکن است خود شما نیز تجربه داشتن آلرژی و عطسه داشته باشید و این دارو برایتان تجویز شده باشد؛ از علایم آلرژی باید به سرگیجه و حالت تهوع نیز اشاره نمود که با علایم بیماری حرکت نیز مشترک هستند.
استفاده از پچ پوستی:
پچ پوستی قطعاتی هستند که معمولا به صورت نوار شکل در دسترس قرار دارند، طریقه مصرف این پچ به این صورت خواهد بود: به ناحیه پوستی مورد نظر چسبانده میشود و با گذشت زمان داروهایی که نوار به آن آغشته شده، از طریق پوست به بدن میرسند.
برای بیماری حرکت باید پچ پوستی اسکوپولامین را تهیه و استفاده نمایید، این دارو به صورت خوراکی نیز وجود دارد که هر دوی آنها در مقابله با حالت تهوع و استفراغ موثر عمل میکنند.
ناحیه صحیح برای عملکرد این دارو، در پشت گوش است که توصیه میشود حدود 4 ساعت پیش از حرکت و اقدام به آن، پچ را در آن ناحیه بچسبانید. اگر در سفر هستید باید بدانید که بعد از سه روز باید پچ پوستی را تعویض نمایید و تنها طی این مدت زمان میتوانید از هر کدام استفاده کنید. این دارو برای مصرف بزرگسالان خواهد بود و برای کودکان قابل استفاده نیست.
راهکارهایی برای درمان بیماری حرکت
- استفاده از احساس بویایی: نفس کشیدن بوی مواد معطری چون نعنا، اسطخودوس و یا پوست میوههایی چون پرتقال و نارنگی مفید عمل خواهد کرد.
- دقت در خوراک: پیش از سفر تنها غذاهای بدون چربی (یا کمچرب) و سبک نشاستهای را مصرف نمایید، خوراکیهای تند و ادویهدار و مصرف الکل را نیز در این زمان حذف کنید؛ همچنین نوشیدن مقدار زیاد آب را فراموش نکنید.
- دخانیات: از مصرف دخانیاتی چون سیگار و قلیان پیش از سفر جلوگیری کنید.
- نگاه به افق: در هنگام حرکت با کشتی یا اتوموبیل، مطالعه و کار با گوشی را باید کنار بگذارید، سعی کنید به دوردست نگاه کنید.
- هوای تازه: تنفس هوای تازه در بهبودی حال بیمار نیز موثر خواهد بود، میتوان با پایین کشیدن شیشه خودرو از آن بهره برد.
- بستن چشم و دراز کشیدن: اگر شرایط قرارگیری در این موقعیت وجود داشته باشد، بهتر است همراه با بستن چشمها، دراز بکشید.
قرارگیری درست در انواع وسایل نقلیه:
- قایق: ساکن شدن در نزدیکی نوک قایق و در عرض آن
- اتوبوس: نشستن در کنار پنجره
- اتوموبیل: نشستن در صندلی جلوی خودرو
- قطار: صندلی در کنار پنجره و جهتی که به جلو میرود
- هواپیما: صندلیهایی موجود روی بال
- کشتی: کابین نزدیک به جلوی آن
جمعبندی
درمان بیماری حرکت با انجام یکسری نکات و مصرف داروهایی که از علایم آن جلوگیری کند، امکانپذیر خواهد بود. وجود این بیماری در برههای از زندگی اکثر افراد وجود خواهد داشت که خطری در رابطه با این بیماری بدن را تهدید نخواهد کرد.
علت بروز آن مرتبط با عوامل عصب حرکتی بدن انسان است که اطلاعاتی متناقض در رابطه با حرکت فرد، به مغز ارسال میکنند.