سنگین شدن گوش به عبارتی گفته می‌شود که گوش شما دچار کم شنوایی یا انسداد شده باشد. در واقع این عارضه به‌دلیل انباشت و تجمع واکس در گوش ماسه یا چربی سفت تشکیل می‌شود. عوامل دیگری مانند استفاده از سمعک نامناسب، عفونت‌های گوش، تورم، ترشح گوش یا استفاده از قطره‌های گوش نادرست نیز می‌توانند باعث سنگین شدن گوش شوند. برای درمان سنگین شدن گوش ابتدا باید به پزشک مراجعه کنید تا مشکل را تشخیص دهد. پزشکان روش‌های مختلف مانند شنوایی سنجی، شستشوی گوش، استفاده از قطره‌های گوش مرطوب کننده و تمیزکننده یا حتی استفاده از وسایل جراحی برای از بین بردن توده‌های بزرگ‌تر پیشنهاد می‌دهند.
سنگین شدن گوش چیست؟
سنگین شدن گوش یک اصطلاح عامیانه بوده که برای بیان کم شنوایی استفاده می‌شود. کم شنوایی می‌تواند به شکل خفیف تا شدید وجود داشته و در برخی موارد می‌تواند به ناشنوایی کامل منجر شود. اگرچه علل مختلفی برای سنگین شدن گوش وجود دارد که در هر سنی رخ می‌دهد، اما در سنین بالای 60 سال بیشتر دیده می‌شود.
دلایلی مانند پیری و افزایش سن‌وسال، عوامل ژنتیکی، عفونت‌ها، صدمات، مصرف برخی داروها و عوامل محیطی می‌توانند منجر به سنگین شدن گوش شوند. در هرصورت اگر با سنگین شدن گوش مواجه شدید، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کرده و مشاوره و درمان مناسب را دریافت کنید.
علائم سنگین شدن گوش چیست؟
علائم سنگین شدن گوش به علل و شدت کم شنوایی مرتبط است. علائم سنگین شدن گوش شبیه به نشانه‌های پیرگوشی هستند. بیشتر اشخاصی که گوش آنها سنگین می‌شود این نشانه‌ها را تجربه خواهند کرد.
- اختلال در درک مکالمات روزمره
- عدم درک اصوات با وجود شنیدن صداهای محیط
- بلندکردن صدای دستگاه‌های صوتی
- درخواست برای تکرار صحبت‌های مخاطب
- عدم شنیدن صداهای آهسته مثل صدای آواز پرندگان
- صحبت با صدای بلند با افراد
- مشکل در برقراری ارتباط در مکان‌های پر سر و صدا
- وزوز گوش یا زنگ زدن گوش
علل سنگین شدن گوش
دلایل زیادی برای سنگین شدن گوش وجود دارند. تشخیص صحیح علت کم شنوایی و سنگین شدن گوش به مراحل درمان کمک می‌کند. عواملی که می‌تواند منجر به سنگین شدن گوش شوند عبارتند از:
• ضربه یا آسیب به سر و گوش که می‌تواند به ساختار گوش صدمه زده و شنوایی را بطور ناگهانی کاهش دهد.
• داروهای خاصی همانند داروهای اتوتوکسیک سمیت گوشی (Ototoxic) مثل آنتی‌بیوتیک‌ها و مواد دیگر از جمله آرسنیک، جیوه، قلع، سرب و منگنز، می‌توانند به گوش آسیب برسانند.
• اتواسکلروز (Otosclerosis)، این بیماری استخوان‌های گوش میانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
• بیماری منیر (Meniere’s disease)، منجر به کاهش شنوایی موقت و یا همیشگی می‌شود.
• بیماری‌های خود ایمنی، افت شنوایی خود ایمنی (Autoimmune) در یک گوش و یا هر دو گوش اتفاق میفتد و بصورت غیر دائمی است (دوره‌ای می‌آید و می‌رود) یا در مدت 3 تا 4 ماه شدیدتر می‌شود. بیماری خود ایمنی مثل آرتریت روماتوئید (Rheumatoid arthritis) هم شایع است.
• وجود جسم خارجی در گوش یا جمع شدن چرک و عفونت در گوش
• عفونت گوش میانی (اوتیت مدیا – Otitis media) و یا عفونت مجرای گوش (عفونت گوش خارجی یا گوش شناگران – otitis externa).
• وجود مایعات در گوش میانی، پس از آنفلوانزا یا یک سرماخوردگی یا بعد از یک سفر هوایی
چه عواملی احتمال سنگین شدن گوش را افزایش می‌دهد؟
درمان نکردن به هنگام سنگین شدن گوش، اختلالاتی را در زندگی فرد و اطرافیان ایجاد می‌کند. بعضی از عوامل درصد احتمال کم شنوایی و سنگین شدن گوش را بالا می‌برد. این عوامل باعث کم شنوایی تدرجی یا بطور ناگهانی می‌شوند. این موارد عبارتند از:
سن بالای 60 سال: با افزایش سن و سال، تغییرات در عصب‌ها و سلول‌های گوش داخلی می‌توانند منجر به افت شنوایی تدریجی و دائمی در کهنسالی شود. اگرچه میزان کاهش شنوایی متوسط و یا شدید است اما همیشگی خواهد بود.
قرارگرفتن در معرض سروصدا و محیط شلوغ برای طولانی مدت: سروصدا در افت شنوایی تمام افراد با هر سن و سالی تاثیرگذار بوده و در بیشتر موارد با مرور زمان و افزایش سن افزایش می‌یابد. با گذشت زمان و شنیدن سروصداها در محل کار، تفریح (مثلا موتور سواری) و یا کارهای روزانه (مثل شنیدن صدای ماشین چمن زنی) منجر به افت شنوایی می‌شود.
سیگار کشیدن
اختلالات ژنتیکی کم شنوایی در خانواده: بیماری قلب و عروق یا دیابت و وقفه در جریان خون گوش داخلی یا جریان خون قسمتی از مغز که هدایت گوش را بر عهده دارد و در برخی موارد منجر به کاهش شنوایی می‌شود.
تشخیص سنگین شدن گوش(شنوایی سنجی)
افرادی که به افت شنوایی مبتلا می‌شوند، ممکن است از مشکل خود آگاه نباشند. اغلب اعضای خانواده یا دوستان اولین کسانی هستند که این عارضه را تشخیص می‌دهند. برای ارزیابی قدرت شنوایی، می‌توان از طریق شنوایی سنجی که توسط پزشکان گوش و حلق و بینی یا متخصصان شنوایی انجام می‌شود، از وجود این مشکل مطلع شد. برای تشخیص سنگین شدن گوش، انجام آزمایشات تخصصی شنوایی سنجی بسیار مفید هستند. این آزمایشات معمولاً توسط پزشکان گوش، حلق، بینی و یا افرادی که تخصصی در زمینه تست‌های شنوایی کار می‌کنند، انجام می‌شوند.
آزمایشات معمول شنوایی سنجی شامل تست آستانه شنوایی، تست تمپوال، تست ناشنوایی و تست حلقه شنوایی هستند. با تشخیص سنگین شدن گوش و نیاز به درمان و مراقبت خاص، بهتر است با پزشک خود در مورد درمان و مراقبت‌های مورد نیاز مشورت کنید.
درمان‌های سنگین شدن گوش(خرید سمعک – کاشت حلزون)
کم شنوایی و سنگین شدن گوش درمان قطعی ندارد. شیوه‌های درمانی که امروزه استفاده می‌شوند؛ تنها وضعیت شنوایی را بهبود بخشیده و اصلا به معنی بازگشت کامل شنوایی نیست. سه شیوه رایج برای درمان سنگین شدن گوش وجود دارد.
- سیستم‌های ایمپلنت استخوانی
- سمعک
- کاشت حلزون حلزون
سخن پایانی
اگر به سنگین شدن گوش دچار شدید، فوری برای درمان اقدام کنید. تست‌های شنوایی سنجی از متداول‌ترین شیوه‌های تشخیص کم شنوایی و سنگین شدن گوش هستند. پزشک متخصص براساس نتایج تست، انواع وسایل کمک شنوایی مثل سمعک ایمپلنت استخوانی و کاشت حلزون را پیشنهاد خواهد داد.
