بیماری منیر (maniere) در اثر افزایش مایعات درون گوش میانی به وجود می‌آید. در گوش میانی دو بخش مجاری نیم دایره و بخش حلزونی وجود دارند که مربوط به ایجاد پیام‌های شنوایی و تعادلی‌اند. این بیماری باعث کم شنوایی، از دست رفتن تعادل و وز وز گوش می‌شود. بیماری منیر از جمله بیماری‌هایی است که دلیل قطعی آن هنوز مشخص نیست؛ اما تاثیر برخی از عوامل در ایجاد آن ثابت شده است. به دلیل تشابه زیاد علائم این بیماری با بیماری‌های دیگر؛ پزشکان برای تشخیص این بیماری از روش‌های بسیار متنوعی استفاده می‌کنند.
معرفی بیماری منیر
اگر بخواهیم بدانیم که بیماری منیر چیست؟ باید ابتدا اطلاعاتی را درباره‌ی آناتومی گوش بدانیم. گوش یکی از اندام‌های حسی انسان است که در شنوایی و تعادل نقش مهمی دارد. ممکن است شما فقط بخش بیرونی و یا نهایتا بخشی از مجرای گوش را بتوانید ببینید؛ اما درون گوش قسمت‌هایی وجود دارد که اعمال مهمی را انجام می‌دهند. جالب است بدانید در قسمت داخلی سه مجرای نیم دایره و حلزون گوش وجود دارد که در هر دو مقداری مایع به نام اندولنف وجود دارد. با حرکت این مایع به وسیله ارتعاشات صدا در حلزون گوش، گیرنده‌های شنوایی تحریک شده و پیام شنوایی را برای درک به مغز ارسال می‌کنند. همچنین با تغییر موقعیت سر مایع درون مجاری نیم دایره تکان خورده و این موضوع باعث تحریک گیرنده‌های این مکان و ایجاد پیام‌هایی برای تعیین موقعیت سر می‌شود.
حال در بیماری منیر مقدار مایع‌های اندولنف که در حلزون گوش و مجاری نیم دایره وجود دارد به میزان زیادی افزایش می‌یابد. این افزایش با کاهش کارایی و عملکرد گوش می‌شود. در این حالت بیماران از احتقان و احساس پر بودن درون گوش شکایت می‌کنند.
نشانه‌های بیماری منیر
هر بیماری دارای نشانه‌هایی است، اما ارتباط دادن این نشانه‌ها با بیماری‌ها کاری است که حتما باید به تشخیص پزشک انجام دهد؛ چرا که در بسیاری از مواقع علائم و نشانه‌های بیماری با بیماری‌های دیگر مشابه بوده و برای بیماری‌های دیگر، پزشک از تست‌های تشخیصی خاصی استفاده می‌کند. معمولا این بیماری برای یک گوش رخ می‌دهد. همچنین این بیماری ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما احتمال ایجاد آن در سنین 40-60 سال بیشتر است. مشهود است که افزایش مایعات اندولنف در گوش باعث ایجاد علائمی آزار دهنده می‌شود که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم.
- احساس سرگیجه متناوب در طول روز
- احساس احتقان یا پر بودن درون گوش( مانند حالتی که در گوش آب فرو می‌رود)
- کم شدن شنوایی
- احساس وز وز مداوم درون گوش
- حالت تهوع
- احساس درد شدید در گوش داخلی
چگونه بیماری منیر تشخیص داده می‌شود؟
همانطور که گفته شد به دلیل پیچیده بودن بیماری منیر و عدم وجود دلیل مشخص در این بیماری، تشخیص آن نیز با چالش‌هایی روبرو است. پزشکان از تست تشخیصی برای اثبات یا رد این بیماری کمک می‌گیرند. در زیر به چند نمونه از این تست‌های تشخیصی اشاره می‌شود.
ادیومتری (تست شنوایی سنجی)
این تست به کمک ادیومتریست و با کمک دستگاه ادیو متر انجام می‌شود. در این تست به کمک اصواتی که در محدوده‌ی شنوایی بالا و پایین هستند، قدرت شنوایی افراد را مشخص می‌کنند. نتایج این تست در محدوده کم شنوایی خفیف تا عمیق گزارش می‌شود. با توجه به تاثیری که بیماری منیر بر روی حلزون گوش و کم شدن شنوایی دارد؛ انجام این تست می‌تواند به عنوان یک گزینه برای تشخیص بیماری به کار گرفته شود.
تست تعادل
این آزمایش که با نام‌های تست سرگیجه یا VNG ( ویدئو نیستاگموگرافی) شناخته می‌شود؛ یک راه آسان برای کمک به تشخیص بیماری منیر است. در این تست به کمک عینکی مخصوص جهت حرکت چشم‌های شما شناسایی می‌شود. اگر حرکت چشم‌ها به صورت غیر طبیعی به سمت بالا، پایین، چپ یا راست بود، نشان دهنده حالت نیستاگموس بوده که دلیل آن اختلال در مجاری نیم دایره گوش است.
الکتروکوکلئوگرافی
همانطور که از نام این تست مشخص است، هدف از این کار تهیه گراف یا عکس خواهد بود. در این تست به کمک الکترود‌هایی که در قسمت پیشانی و پشت گوش‌ها قرار داده می‌شود. یک سری صداهایی در محیط پخش می‌شود. در اثر این صداها گوش امواج الکتریکی خاصی را تولید می‌کند. این آزمون برای ثبت امواج الکتریکی گوش طراحی شده است.
روش‌های درمانی منیر
اگر علائم این بیماری بیش از ۲ هفته ادامه داشت، لازم است به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کرد. پزشک با پرسش سوالاتی در مورد شواهد بالینی شما سعی در تشخیص و سپس درمان بیماری شما خواهد داشت.
داروهای ضد تهوع
همانطور که می‌دانید علت بسیاری حالت تهوع‌ها، سرگیجه است. استفاده از داروهای ضد تهوع با تاثیر بر روی مجاری نیم دایره کمک زیادی به رفع آن خواهند کرد.
داروهای ادرار آور
این داروها به دلیل دفع مایعات بدن باعث کاهش مایع درون گوش داخلی می‌شوند.
آیا امکان درمان خانگی بیماری منیر وجود دارد؟
هرچند که درمانی مشخص و قطعی برای این بیماری وجود ندارد اما به کار بردن چند راهکار ساده باعث کاهش عوارض بیماری مانند سرگیجه و کم شنوایی می‌شود. این راهکارها عبارتند از:
- تغذیه مناسب، یعنی وعده‌‌های کوچک و مغذی
- کنترل فشار خون با کاهش مصرف نمک
- نوشیدن آب کافی
- کاهش میزان کافئین دریافتی
- خواب منظم
عوارض بیماری منیر
- سرگیجه
- عدم تمرکز حواس
- ایجاد اختلالات در شنوایی
- احتمال نیاز به سمعک
- احتمال سقوط و از دست دادن تعادل
- آسیب به عصب شنوایی و تعادلی
سخن پایانی
همانطور که در این مقاله گفته شد بیماری منیر از جمله اختلالت شایع گوش در قسمت لابیرنت آن محسوب می‌شود. این بیماری در مراحل پیشرفته بسیار آزار دهنده بوده و مشکلات روانی خاصی در پی دارد. در مراحل ابتدایی درمان‌های خانگی، ورزش و ریلکسیشن موثر هستند اما در مراحل پیشرفته نیاز به اقدامات جراحی احساس می‌شود. بهتر است این بیماری در مراحل اولیه شناخته شده و با مراجعه مرتب به پزشکان متخصص گوش و حلق و بینی از مراحل بیماری به خوبی آگاه شد.
