به‌طورکلی کاهش شنوایی در دوره نوزادی قبل از رشد مهارت‌های گفتاری و زبانی و قبل از باز شدن زبان صورت می‌گیرد. کاهش شنوایی در نوزادی از بدو تولد تا ۳ ماهگی است که بهتر است هرچه سریع‌تر شناسایی شود تا نوزاد به مشکل مواجه نشود. از اختلالاتی که دچار کاهش شنوایی در نوازد می‌شود، می‌توان به نقص‌های مادرزادی در ساختار گوش، تومور و اختلالات ژنتيکي و… اشاره کرد. پزشکان برای درمان این بیماری از تست شنوایی یا تست شنوایی نوزاد استفاده می‌کنند. در ادامه مطلب به شما خواهیم گفت که چه چیزی باعث کاهش شنوایی در نوزاد می‌شود تا اگر نوزاد شما دچار این اختلال شد بتوانید زود تشخیص دهید و به متخصص مراجعه نمایید.
چه چیزی باعث کاهش شنوایی در نوزادان می شود؟
ابتدا باید گفت که ژنتیک نقش اساسی در کاهش شنوایی نوزادان دارد. طی تحقیقاتی که صورت گرفته است، بین ۵۰ تا ۶۰ درصد از اختلالات کم‌شنوایی مربوط به ژنتیک است. سندروم داون، اختلالات کروموزومی، وزن کم و سابقه خانوادگی، همگی ممکن است به صورت ژنتیک باعث کم‌شنوایی نوازد شود. همچنین ابتلا شدن مادر به ویروس سرخچه در سه ماه اول بارداری باعث کم‌شنوایی نوزاد می‌شود. اگر مادران باردار دچار بیماری سیفلیس شوند و آن را درمان نکنند، ممکن است نوزاد آن‌ها دچار کاهش شنوایی شوند. برای پیشگیری از کم‌شنوایی یا ناشنوایی، بهتر است مادران باردار از آنتی‌بیوتیک استفاده نکنند.
علائم کم شنوایی در نوزادان
از علائم کم‌شنوایی در نوزاد می‌توان به مطالب زیر اشاره کرد.
- نداشتن هیچ‌گونه عکس‌العمل نسبت به صدا زنگ و همچنین عدم تشخیص منبع صدا
- نداشتن عکس‌العمل‌هایی مانند گرد شدن چشم‌ها، محکم مکیدن شیر و پلک زدن به هنگام شنیدن صدا بلند
- نداشتن عکس‌العمل نسبت به صحبت کردن دیگران
- نوزاد قادر نیست دستورات اساسی را دنبال کند.
علل کاهش شنوایی در نوزادان
بعضی از نوزادان ممکن است از بدو تولد با کم شنوایی یا ناشنوایی مادرزادی دچار شوند. حتی احتمال دارد که در دوره نوزادی نیز شنوایی خود را از دست بدهند. اما به‌طور کلی، مشکلات گوش میانی و خارجی موجب کاهش شنوایی می‌شود. اختلال در کاهش شنوایی به این صورت است که از انتقال صدا به گوش داخلی جلوگیری می‌کند و کاهش شنوایی را به وجود می‌آورد. از مشکلات گوش میانی و خارجی که باعث کم شنوایی در نوازد می‌شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- نقص مادرزادی در ساختار کلی گوش
- آسیب یا پارگی لاله گوش
- وجود اشیا خارجی در مجرای گوش
- تجمع مایعات در پشت لاله گوش
- جای زخم در لاله گوش
- تجمع موم گوش
گاهی ممکن است نوزادان به علت اختلالات گوش داخلی دچار کم شنوایی شوند که اصولاً آسیب عصبی به گوش داخلی را به همراه دارد. این مشکلات با مطالب زیر در ارتباط است.
- عفونت‌های مغزی مانند سرخک و آنسفالیت و مننژیت به عملکرد شنوایی مغز آسیب جدی می‌رساند.
- قرار گرفتن در معرض بعضی از داروها یا مواد سمی در زندگی نوزادی یا جنینی
- عفونت‌های مادرزادی مانند سرخک، تبخال و توکسوپلاسموز
- ساختار گوش داخلی و غیرطبیعی بودن آن
- اختلالات ژنتیکی
- تومور
- وزن کم و سابقه خانوادگی نیز در کاهش شنوایی تاثیر می‌گذارد.
انواع کاهش شنوایی در نوزادی
کاهش شنوایی دارای انواعی مختلفی است که شامل موارد زیر می‌شوند.
- کاهش شنوایی ترکیبی: این نوع از شنوایی، ترکیبی از کم‌شنوایی حسی-عصبی و رسانا است.
- کاهش شنوایی حسی-عصبی: این نوع از شنوایی به علت اختلال در عصب شنوایی و گوش داخلی رخ می‌دهد.
- کاهش شنوایی رسانا: اگر چیزی در گوش میانی و گوش خارجی مانع عبور صدا به گوش داخلی شود، کاهش شنوایی رسانا می‌گویند که با دارو یا جراحی قابل درمان است.
تشخیص کم شنوایی در نوزادان
پزشکان ابتدا گوش را با استفاده از اتوسکوپ معاینه می‌کنند تا اجسام خارجی و موم یا ناهنجاری‌های گوش را تشخیص دهند. لازم به ذکر است که برای تشخیص کم شنوایی، پزشکان آزمایش‌های زیر را برای نوزادان انجام می‌دهند.
- شنوایی سنجی، که برای پاسخ نوزاد به صدا استفاده می‌شود و میزان شنوایی را ارزیابی می‌کند.
- آزمایش اتوآکوستیک که با قرار دادن میکروفن در گوش نوزاد ارزیابی صدا انجام می‌شود.
- آزمون پاسخ ساقه مغز شنوایی، که از طریق الکترودها انجام می‌شود. این آزمون برای پاسخ عصب شنوایی به صداها صورت می‌گیرد.
درمان کاهش شنوایی در نوزادان
درمان کاهش شنوایی در نوزاد باید در 6 ماهگی صورت بگیرد. زیرا این مسئله می‌تواند در رشد مهارت‌های زبانی و گفتاری تاثیر بگذارد. پزشک باتوجه به سلامت عمومی بدن نوزاد و علت کاهش شنوایی یکی از درمان‌های زیر را انجام دهد.
- کاشت حلزون گوش برای کاهش شنوایی حسی-عصبی عمیق
- قرار دادن لوله در گوش برای نوزادانی که ابتلا به عفونت‌های گوش هستند.
- جراحی برای ناهنجاری‌های ساختاری گوش
- دارو برای درمان انواع عفونت‌ها
- برداشتن تومور
در آخر، گفتاردرمانی که می‌تواند مهارت ارتباطی نوزاد را بهبود ببخشد؛ برای درمان این اختلالات تاثیرگذار است و باعث تقویت شنوایی نیز می‌شود.
پیشگیری از کاهش شنوایی در نوزادان
ابتدا باید بدانید که نمی‌توان از کاهش شنوایی نوزدان جلوگیری کرد. اما با پیشگیری از داروهایی که باعث کاهش شنوایی می‌شود و همچنین قرار نگرفتن در سموم و واکسیناسیون مادران، خطر کم شنوایی که در اثر مادرزادی است کاهش پیدا می‌کند. نکته دیگر این است که نوزاد را ایمن‌سازی کنید تا از عفونت‌هایی که باعث کم شنوایی می‌شوند، پیشگیری شود. همچنین بهتر است نوزاد شما در معرض صداهای بلند قرار نگیرد، زیرا اصوات بلند خطر ابتلا به کم شنوایی در نوزاد را افزایش می‌دهد. راه دیگر درمان به موقع عفونت‌های گوش و مغز است که خطر کاهش شنوایی کم‌تر خواهد شد. در آخر باید گفت که اگر سابقه کم شنوایی در خانوده شما وجود دارد، بهتر است به مشاوره ژنتیک مراجعه کنید.
سخن پایانی
عوامل مختلفی وجود دارد که باعث کم شنوایی نوزدان می‌شود. به‌طور کلی بهتر است علائم و نشانه‌های این اختلال بشناسید تا بتوانید نوزاد خود را هرچه سریع‌تر درمان کنید. بسیاری از مشکلات شنوایی با دارو قابل درمان است و جای نگرانی ندارد. اما اگر این اختلال مادرزادی یا ارثی باشد، استفاده از سمعک تنها راه‌حل پیش روی افراد است. لازم به ذکر است که حتما قبل از بارداری به مشاوره ژنتیک مراجعه کنید و همچنین در طول بارداری سعی کنید از رژیم غذایی مفید استفاده کنید.
