اختلالات شنوایی و مشکلات گوش میتواند کیفیت زندگی اشخاص را بهصورت گسترده تحت شعاع قرار دهند. کمشنوایی، وزوز گوش، سرگیجه و… نمونههایی از اختلالات آزاردهنده بوده که میتواند شخص مبتلا را به انزوا بکشد. تست شنوایی در تشخیص علت مشکلات نقش داشته و با شناسایی علت مشکل درمان مناسب اعم از سمعک، کاشت حلزون و… در نظر گرفته میشود. با تشخیص بهموقع مشکلات شنوایی میتوان از آسیبهای زیاد این اختلالات به زندگی اشخاص و پیشرفت بیماری جلوگیری کرد. آیا شناختی نسبتی به انواع تست شنوایی دارید و میدانید نحوه انجام هریک به چه صورت بوده و با چه اهدافی انجام میگیرد؟
اهمیت تست شنوایی سنجی و انواع آن
کمشنوایی به سن خاصی اختصاص نداشته و در هر سنی به علتهای مختلفی امکان دارد شاهد بروز آن باشیم. با این وجود، پیری و بالا رفتن سن از جمله اصلیترین دلایل کمشنوایی بهشمار میرود. منظور از شنواییسنجی در واقع تستهایی بوده که به کمک آن میتوان سیستم شنوایی بدن را مورد سنجش قرار داد. برای اینکه شنوایی شما حفظ شود، انجام تستهای شنوایی ضرورت دارد. متخصصان به کمک نتایج این تستها میتوانند دامنه شنوایی و قابلیت آنها در درک فرکانسهای متفاوت را ارزیابی کند. تستهای متنوعی بهمنظور سنجش شنوایی ارائه میشود. موارد زیر اشاره به انواع تست شنواییسنجی دارد.
تست ABR
این تست غالباً برای کودکان در جهت تشخیص کمشنوایی کاربرد دارد و نشان میدهد که مغز و اعصاب به صداها چه واکنشی نشان میدهد. از آنجایی که نوزادان و کودکان به علت سن خود امکان دارد نسبت به تستهای شنواییسنجی از خود واکنش رفتاری نشان ندهند، این مورد گزینه مناسبی برای تست شنوایی نوزاد و کودک بهنظر میرسد. این آزمایش تنها موقعی قابل انجام است که کودک در خواب به سر ببرد. در زمان خواب کودک، پخش صدا با هدفون انجام گرفته و ثبت واکنش مغز به این صداها به کمک الکترودها انجام میگیرد و نتیجه نهایی توسط کامپیوتر ضبط میگردد. با انجام تست شنوایی کودکان به راحتی میتوانید از بیماریهای شنوایی در مراحل اولیه جلوگیری کنید.
تست تون خالص (PTA)
تست تون خالص از جمله استانداردترین شیوهها برای ارزیابی حساسیت شنوایی بهحساب میآید. به کمک این شیوه میتوان قدرت شنوایی را در محدوده فرکانس مشخصی از ۲۵۰ تا ۸۰۰۰ هرتز اندازهگیری کرد. به کمک شنواییسنجی تن خالص میتوان مقدار کمشنوایی، شکل و دلیل آن را تعیین کرد. در طی این تست شخص داخل کابینی عایق قرار گرفته و از یک هدفون استفاده میکند. شخص مسئول انجام تست به فرد میگوید که اگر متوجه صدا شد، اقدام به فشردن دکمه در دست خود کند. پس از آن، نقاط شنیده شده و نمودار مورد بررسی قرار میگیرد و به این صورت، سطح شنوایی شخص و میزان آسیب مشخص میگردد.
تست VNG
یکی از تستهای شنواییسنجی تست VNG نام دارد. به کمک این شیوه میتوان اختلالات گوش داخلی را بررسی کرد. زمانی که شخص به سرگیجه و کمشنوایی ابتلا پیدا کرده باشد، میتوان از این شیوه استفاده کرد. در طی این تست، حرکات چشم به هنگام سرگیجه ثبت و بررسی میشود. دستگاهی که این تست را انجام میدهد، یک عینک داشته که به دوربینی اتصال یافته تا حرکات چشم ثبت شود. بررسی سیستم دهلیزی گوش به کمک این دستگاه امکانپذیر است. در حالت کلی، انجام این تست به اشخاصی توصیه میشود که از نشانههای اختلال در گوش میانی رنج میبرند. این تست بهمنظور ثبت حرکات ارادی و غیرارادی چشم شخص انجام میگیرد.
تمپانومتری
تمپانومتری از جمله روشهای تست شنواییشناسی به حساب میآید که به کمک آن میتوان از سلامت گوش خارجی و میانی اطمینان حاصل کرد. با انجام این تست، وضعیت سلامت پرده گوش، پارگی احتمالی آن و واکنش آن در مقابل فشار هوای ورودی بررسی میشود. در طول این پروسه یک ابزار متصل به دستگاه سنجش، داخل گوش جایگذاری میشود و به این صورت، مقدار کارکرد گوش میانی و فعالیت پرده گوش مورد بررسی قرار میگیرد. در طول این تست، شخص متوجه زمزمهای در گوش خود خواهد شد و در طول آن امکان دارد فشار خفیفی را تجربه کند.
تست صندلی چرخان
در طول این تست فرد روی یک صندلی تحت کنترل کامپیوتر قرار میگیرد. این صندلی بهآرامی روی یک دایره کامل حرکت را آغاز میکند. در واقع تست صندلی چرخان به این منظور انجام میگیرد که مشخص کند سرگیجه به علت اختلال گوش درونی یا مغز اتفاق میافتد یا خیر. همچنین مشخص میکند که آیا هردو گوش درونی به شکل همزمان به این اختلال ابتلا پیدا کردهاند یا خیر.
شنوایی سنجی گفتاری
شنواییسنجی گفتاری بهمنظور سنجش توانایی شخص در درک گفتار انجام میگیرد. کمشنواییهای عصبی به کمک این تست قابل تشخیص هستند. این تست مشابه تست تون خالص انجام گرفته و به کمک آن میتوان میزان توانایی فرد در تشخیص و تفکیک کلمات را تشخیص داد. در این تست دیگر لازم نیست که بیمار صدای بوق را تشخیص دهد؛ بلکه تنها تکرار کلمات با شدت مختلف کفایت میکند.
رفلکس آکوستیکی
اندازهگیری مشکلات شنوایی به کمک تست رفلکس آکوستیکی نیز انجام میگیرد. با انجام این تست، اندازه انقباض غیرارادی عضله استاپدیوس مشخص شده و میتوان مشکلات شنوایی را شناسایی کرد. زمانی که این عضله منقبض میشود، دیگر اجازه نمیدهد که به پرده گوش به هنگام شنیدن صداهای بلند آسیب وارد شود.
هدایت استخوانی
از این آزمایش به عنوان القای استخوانی یاد میشود و از جمله اصلیترین تستهای شنوایی بهحساب میآید. در این تست شاهد قرارگیری یک دستگاه در پشت گوش هستیم که با ارتعاشات ریز خود در هدایت صدا بهواسطه استخوان به گوش درونی نقش دارد. در شرایطی که میان نتیجه این تست و تست تون خالص مغایرت دیده شود، تشخیص نوع اختلال برعهده پزشک است.
سخن پایانی
نخستین گام در جهت شناسایی وضعیت شنوایی را میتوان مراجعه به متخصص شنوایی برای انجام تستهای رایج شنوایی دانست. تستهای شنواییسنجی در راستای تشخیص انواع اختلالات شنوایی و تعادلی بهکار برده میشوند. به کمک این تستها میتوان عملکرد شنوایی را مورد سنجش قرار داد. از جمله تستهای کاربردی شنواییسنجی میتوان به تست ABR، تست تون خالص، تمپانومتری، شنوایی سنجی گفتاری و… اشاره کرد. هریک از این تستها عملکرد بهخصوصی داشته و با اهداف خاصی بهکار برده میشوند.