آیا کم شنوایی مقدمهای برای ناشنوایی است؟ آیا علت خاصی برای کم شنوایی وجود دارد؟ چگونه از ایجاد ناشنوایی در اثر کم شنوایی جلوگیری کنیم؟ برخی از افراد بهصورت ذاتی کم شنوا هستند و این مشکل بیشک در ایجاد ناشنوایی دائم فرد اثری نخواهد داشت؛ اما گاهی اوقات در اثر عواملی فرد دچار کم شنوایی میشود و اگر بهخوبی برای برطرف ساختن این عارضه اقدام نکند، در گذر زمان با مشکل ناشنوایی روبه خواهد شد؛ بهخصوص افرادی که در محیط کار خود با صداهای زیاد سروکار دارند.
کم شنوایی چیست؟
کم شنوایی یا اختلال شنوایی، شرایطی است که سطح شنوایی فرد را تحت تأثیر قرار میدهد و باعث کاهش توانایی شنیدن صداهای مختلف میشود. این مشکل ممکن است از لحاظ میزان شدت (سنگین یا خفیف) یا از نظر میزان فرکانس (نواحی توان اصلی شنوایی) متفاوت باشد. این مشکل معمولا بهصورت تدریجی و با گذشت زمان توسط پیری یا بر اثر استفاده بیش از حد از امواج صوتی، تحت تأثیر عوامل محیطی مانند نویز، وضعیتهای استرسزا و شیمیاییهای محیطی یا بر اثر بیماریهای شنوایی، اعصاب و کامپلکسهای شنوایی گوش به وجود میآید.
اگر شما با مشکلاتی مانند کم شنوایی مواجه هستید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق مشکل شنوایی شما و اینکه متعلق به چه دستهای است صورت گیرد و درمان مناسب و تمرینات شنوایی را برای شما آغاز نماید.
انواع ناشنوایی
کاهش شنوایی به سه دسته تقسیم میشود که به شرح زیر هستند.
کاهش شنوایی حسهای عصبی: این نوع کاهش شنوایی در بین سایر موارد بسیار شایع است. این عارضه در اثر آسیب دیدگی سلولهای گوش داخلی رخ میدهد؛ همچنین در اثر عواملی چون افزایش سن و قرارگیری در محیطهای پرسروصدا به وجود خواهد آمد و تنها راه درمان آن استفاده از سمعک است.
کاهش شنوایی هدایتی: این عارضه به علت انسداد گوش میانی یا خارجی رخ میدهد که گاها در اثر جرم گوش، مایع گوش، تومور و… ایجاد میشود.
کاهش شنوایی مختلط: این نوع ناشنوایی همانطور که از نامش پیداست ترکیبی از نوع هدایتی و عصبی است.
علل کم شنوایی و ناشنوایی
علل کم شنوایی و ناشنوایی میتوانند متنوع باشند که از جمله آن ها باید به موارد زیر اشاره کرد.
- سن: با بالا رفتن سن، برخی شواهد کم شنوایی و ناشنوایی مشاهده خواهد شد.
- آسیب به گوش: مصدوم شدن، ضربه، از دست دادن تعادل سمع و چشمی، انسداد یا عفونت در کانال گوش، وجود تومور یا سایر شرایطی که گوش را تحت تاثیر قرار میدهند میتوانند عامل کم شنوایی و ناشنوایی باشند.
- بیماریهای دیگر: برخی از بیماریها، مانند آریتمی، دیابت، فشار خون بالا، بیماری شبکیه، بیماری منیر، اختلالات در سیستم عصبی مرکزی و… میتوانند باعث بروز کم شنوایی و ناشنوایی شوند.
- عوامل محیطی: تماس با صداهای شدید برای مدت طولانی، کار در محیطهای صنعتی و نصب ماشینآلات صنعتی، برخی از مواد شیمیایی و… میتوانند باعث ایجاد کم شنوایی و ناشنوایی شوند.
چگونه کم شنوایی را تشخیص دهیم؟
تشخیص کم شنوایی برای افرادی که ممکن است با آن مواجه شوند با دانستن موارد زیر قابل امکانپذیر خواهد بود.
تست شنوایی: این آزمایش با استفاده از دستگاههای خاص برای بررسی قدرت شنوایی و دقت شنوایی انجام میشود.
معاینه و صحبت با پزشک: در این گفتوگو، پزشک با بررسی نشانهها و علامتهایی که شما توصیف میکنید به اطلاعات بیشتری در مورد شرایط شنوایی شما دست پیدا میکند.
ارزیابی شنوایی در محیط خانگی: شاید برای بررسی قدرت شنوایی خود در خانه، امکان دسترسی به برخی از تستهای آزمایشی وجود داشته باشد.
تست شنواییسنج: این نوع تست مقداری تخصصیتر عمل میکند و باید توسط متخصص گوش صورت گیرد.
تست غربالگری عمومی: پزشک از یک تست ساده برای تشخیص میزان شنوایی شما استفاده میکند و هر بار پزشک با پوشاندن گوش شما از میزان شنوایی شما اطلاعات کسب مینماید.
معاینه بدنی: پزشک برای اطلاع از مواردی چون جرم گوش، عفونت و… گوش بیمار را مورد برسی قرار میدهد.
راه های پیشگیری از کم شنوایی
برخی از اقدامات ساده و موثر را میتوان برای پیشگیری از کم شنوایی انجام داد که به شرح زیر هستند.
محافظت از گوشها در برابر صداهای بلند و شدید، بهخصوص در محیطهای صنعتی و برخی از کارهایی که نیاز به استفاده از ماشینآلات و مواد شیمیایی دارند.
استفاده از پوششهایی که از گوش در برابر صدا محافظت میکنند، بهخصوص در زمانهایی که بیشتر از یک دقیقه باید با صداهای شدید سروکار داشته باشید.
اطمینان از اینکه در صورت استفاده از هدفون و هندزفری، میتوانید صدا را در حد معقول نگه دارید و تا جایی که لازم است، محدود کنید.
از گوشهای خود در زمان گذراندن بیماریهایی که بر شنوایی اثر میگذارند، مانند عفونتهای گوش و برخی از بیماریهای سیستم عصبی، محافظت کنید.
نظارت بر سطح قند خون: دیابت مانند برخی دیگر از بیماریها، میتواند به کم شنوایی منجر شود. نظارت مداوم بر سطح قند خون و آزمایشهای معمول برای دیابت، افزایش زمان طولانی برای پیشگیری از کم شنوایی را بهدنبال دارد.
ترک سیگار: زیرا سیگار با افزایش فشار خون و ایجاد رگهای خونی میتواند یک عامل بالقوه برای کم شنوایی باشد.
درمان کم شنوایی و ناشنوایی
درمان کم شنوایی و ناشنوایی بستگی به علت اصلی آن دارد؛ اما اقداماتی برای درمان آنها وجود دارند که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
داروها: در صورتی که علت کم شنوایی ناشی از عفونت، التهاب یا سایر بیماریهای مرتبط با گوش و سیستم عصبی فرد باشد، ممکن است پزشک داروهایی برای رفع این مشکلات را تجویز کند.
پروتز گوش: در برخی از موارد، برای افرادی که شنوایی آنها نسبتاً ضعیف است، استفاده از پروتز گوش (همچون سمعک) میتواند کمککننده باشد.
عمل جراحی: در مواردی که ناشنوایی ناشی از ضربه در گوش یا فرو رفتن یک شی در گوش باشد، معمولا پزشک عمل جراحی را توصیه میکند.
درمانهای حرفهای: افرادی که در محیطهای صنعتی مشغول به فعالیت هستند و با صداهای شدید، شوکهای زیاد و برخی تراکم هوا دست و پنجه نرم میکنند، ممکن است به درمانهای حرفهای نیاز داشته باشند.
سخن پایانی
بیماری کم شنوایی اگر کنترل نشود و راه درمان آن را پیدا نکنید با گذشت زمان باعث ایجاد ناشنوایی دائمی خواهد شد که در اثر بیماریهایی چون منییر، عفونت، دیابت، فشار خون و… خود را نشان میدهد؛ اما شما با انجام تست شنوایی میتوانید از میزان شنوایی که دارید اطلاع یابید و از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری به عمل آورید. در نتیجه اگر در محیطهای پرسروصدا کار میکنید حتما از تجهیزات محافظت گوش استفاده نمایید و در صورت مواجهه با کم شنوایی به پزشک مراجعه فرمایید.
