کم شنوایی در کودکان

کم شنوایی در کودکان می تواند باعث تاخیر در روند رشد گفتار و زبان آنان شود. در پایان این مقاله به اطلاعات جامع و کاملی در این رابطه خواهید رسید.

کم شنوایی به چه معناست؟

کم شنوایی به معنای کاهش شدت صدا در فرکانس های متفاوت می باشد برای مثال بعضی از انواع کم شنوایی فقط کاهش شنوایی در فرکانس های زیر است و به این افت شنوایی ،high frequency hearing loss می گویند.

افت شنوایی متوسط

برای مثال کودکی با افت شنوایی متوسط در فرکانس های زیر قادر به شنیدن صداها نیست اما ممکن است صدای یک هلی کوپتر را در فاصله دور بشنود .
در بعضی مواقع کم شنوایی حالت عکس فرم بالا را دارد که به آن :low frequency hearing  loss  می گویند و نوع دیگر کم شنوایی flat می باشد که در فرکانس های متفاوت تقریبا به یک اندازه کم شنوایی وجود دارد.

کم شنوایی کودکان به چه معناست؟

ممکن است کودکی با افت شنوایی تشخیص داده شود و کودک بر اساس نتایج تست های ادیومتری صداها را بصورت نرمال در یک یا دو گوش نشنود. کودکی با افت شنوایی خفیف فقط می تواند بخشی از گفتار را راحت درک کند .

آستانه شنوایی انسان

آستانه شنوایی نرمال در انسان در محدوده ١۵تا٢٠دسی بل می باشد.
در کودکان افت شنوایی در حد ٢۵-۴٠دسی بل(خفیف )
افت شنوایی در حد ۴١تا۶٠دسی بل (کم شنوایی متوسط)
کم شنوایی در حد ۶١-٨٠دسی بل (کم شنوایی شدید )
و در مواردی کم شنوایی در حد ٨١دسی بل به بالا (کم شنوایی عمیق)که این کودکان قادر به شنیدن صداها نیستند.

 

 

میزان شیوع کم شنوایی در کودکان

یک مرکز تحقیقات بین المللی گزارش کرده است که حدود ١۵درصد کودکان کم شنوایی دارند که در بیشتر موارد خفیف و در یک گوش است. افت شنوایی شدید شیوع کمتری دارد.اگر فکر می کنید کودکتان به سختی می شنود باید هر چه سریع تر به متخصص اطفال و ادیولوژیست مراجعه کنید.

علل،علامت ها ودرمان

اگر به تازگی تشخیص داده اند که کودک شما دچار اختلال کم شنوایی است. احتمالا سوالات زیادی ذهن شما را درگیر کرده است. احساس اضطراب اولین احساسی است که به شما دست می دهد ولی نگران نباشید این احساس طبیعی است.

توانایی شنیداری مساوی با رشد گفتار

شما بایستی مراحل درمان کودکتان را تا انتها ادامه دهید زیرا مهمترین نکته در کم شنوایی کودکان این است که توانایی در شنیدن به رشد گفتار و زبان کمک می کند و تاثیر زیادی در آموزش کودکتان دارد . تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که درمان کاهش شنوایی قبل از ۶ماهگی بهترین نتیجه را در رشد گفتار و زبان دارد.

علائم کم شنوایی در کودکان

• به سختی صدای دیگران را درک می کند.
• نسبت به کودکان دیگر اختلال گفتار دارد.
• زمانی که اسمش را صدا می کنید بر نمی گردد.
• پاسخ های غیر مناسب به سوالات می دهد.
• ولوم تلویزیون را زیاد می کند و یا نزدیک تلویزیون می نشیند.
• در آموزش و یادگیری مشکل دارد.
•  به صورت دیگران نگاه می کند‌.
• گاهی از درد گوش شکایت می کند.
• صدای تلفن را به خوبی نمی شنود.
• چندین بار در روز در جواب به سوال «ها» «چی» می گوید.
• همیشه به چهره گوینده نگاه می کند

تشخیص کم شنوایی در کودکان باهوش

اما بعضی از کودکان خیلی باهوش هستند . تشخیص کم شنوایی در آن ها به دلیل مهارت عالی در لب خوانی بسیار سخت است.

علل کم شنوایی در کودکان

الف) علل کم شنوایی قبل از تولد

بعضی از نوزادان با کم شنوایی به دنیا می آیند و این کم شنوایی می تواند علل متفاوتی داشته باشد.

1. فاکتورهای ژنتیکی

فاکتور ژنتیک عامل بیش از ۵٠درصد کم شنوایی در کودکان است که در زمان تولد و یا بعدا برایشان ایجاد می شود. این فاکتورها عبارتند از:

ژن اتوزمال مغلوب کم شنوایی چیست؟

شایع ترین نوع کم شنوایی مادرزادی و ژنتیکی است .در حدود ٧٠درصد کم شنوایی های مادرزادی به علت اتوزمال مغلوب می باشد و به این معناست که یا پدر و یا مادر حامل ژن کم شنوایی هستند و نوزاد از یکی از والدین این ژن را به ارث می برد و زمانی که نوزاد با کم شنوایی به دنیا می آید والدین تعجب می کنند چون مادر و پدر شنوایی نرمال دارند به دلیل اینکه این ژن مغلوب بوده و خودشان از وجود این ژن آگاه نیستند

ژن اتوزمال غالب کم شنوایی چیست؟

١۵درصد کم شنوایی ژنتیکی مربوط به اتوزمال غالب است. ژن اتوزمال غالب یعنی یکی از والدین حامل ژن غالب هستند آنها ممکن است که کم شنوا باشند و یا علائم سندروم‌های ژنتیکی را داشته باشند.

سندرم های ژنتیک تاثیرگذار را نام ببرید.

سندرم آشر -treacher collins – سندرم والدنبرگ – سندرم داون -کروزن سندرم – سندرم  آلپرت

2. فاکتورهای غیرژنتیکی

آسیب های حین تولد

سیتومگالوویروس  – ویروس تبخال – سرخجه – توکسوپلاسموز – کمبود اکسیژن – تعویض خون

نوزادان نارس

نوزادانی که وزن کمتر از ٣پوند دارند و نیاز دارند در NICU به دلیل مشکلات تنفسی بستری شوند.در این نوزادان ریسک کم شنوایی بالا است .

آسیب در سیستم اعصاب و مغز

استفاده مادران در دوران بارداری از داروهای که باعث کم شنوایی می شود. مانند آنتی بیوتیک، بعضی مسکن هایی که به عنوان داروهای سمی برای گوش شناخته می شوند و داروهای سمی برای گوش که موجب آسیب به عصب شنوایی و یا ساختمان های دستگاه  شنوایی می شود.

عفونت مادر در دوران بارداری

  مثل : توکسوپلاسموز، سیتو مگالو ویروس، هرپس و سرخک آلمانی

دیابت بارداری

• استعمال سیگار و مصرف الکل در طول بارداری

ب) علل کم شنوایی  بعد از تولد(اکتسابی)

بعضی از کودکان ممکن است دچار کم شنوایی اکتسابی شوند به این معنا که بعد از تولد ایجاد می شود. این علل عبارتند از:

• پارگی پرده گوش
• مننژیت
• اوریون
• اتوسکلروز
• بیماری منیر
• سیاه سرفه
• استفاده از داروهای که باعث کم شنوایی می شود
• ضربه به سر
• در معرض سروصدا بودن
• اتیت گوش میانی درمان نشده
• استفاده از سیگار و یا در معرض دود سیگار بودن
• استفاده از مواد سمی و یا مخدر
• گاهی افت شنوایی موقت و گذرا است

ج) کم شنوایی موقت

گاهی افت شنوایی موقت و گذرا است.

اختلال در پردازش شنوایی

در این کودکان تست شنوایی نرمال می باشد اما در شنیدن و درک گفتار به ویژه در محیط پر سروصدا مشکل درک گفتار دارند و از گوینده می خواهند که صحبت خود را تکرار کند و به سختی بین کلمات تمایز قائل می شوند.

عفونت گوش میانی 

از هر چهار کودک یک کودک اتیت گوش میانی را تجربه می کند. این نوع عفونت در کودکان بسیار شایع است.

لوله استاش چیست؟

لوله استاش که تعادل هوای بین گوش میانی و حلق و بینی را برقرار می کند در کودکان کوچک تر  و افقی تر است و به دلیل وضعیت آناتومیکی آن، مستعد انسداد می باشد التهاب لوزه ها و مایع باعث مسدود شدن آن می شود.

کم شنوایی حسی – عصبی

عفونت گوش میانی گذرا و موقت می باشد این عفونت بدلیل ایجاد فشار منفی و متعاقب آن ترشح در گوش ایجاد می شود. این نوع کم شنوایی عموما موقت و قابل درمان است.
اما گاهی عفونت گوش میانی درمان نمی شود و تجمع مایع باعث آسیب به استخوانچه های گوش میانی، پرده گوش و عصب شنوایی می شود که در این موارد ممکن است کم شنوایی حسی – عصبی دائمی ایجاد شود.

تستهای شنوایی نوزادان

اسکرینیگ شنوایی نوزادان قبل از ترخیص از بیمارستان انجام می شود. دو نوع تست اسکرینیگ برای نوزادان انجام می شود که هر دو تست بدون درد و زمانی که کودک در خواب است انجام می شود.

درمان کم شنوایی کودکان

درمان کم شنوایی در کودکان بسیار حیاتی می باشد چون کودکان از لحظه تولد در حال یادگیری زبان هستند یعنی لحظه تولد نقطه شروع است.

مراحل درمان

بسته به علت و شدت کم شنوایی در کودکان سمعک، کاشت حلزون،گفتار درمانی و یا استفاده از وسایل کمک شنوایی توصیه می شود که همه این موارد شکلی از درمان می‌باشند.
اگر کودک شما علائم کم شنوایی را دارد در ابتدا باید به پزشک متخصص مراجعه کنید و پزشک شما را به ادیولوژیست اطفال جهت ارزیابی شنوایی ارجاع می دهد.
اگر گوش کودکتان جرم و یا عفونت و یا مشکلات دیگری داشته باشد که سبب افت شنوایی موقت می شود ادیولوژیست در این موارد کودک را به جهت درمان دارویی به متخصص گوش حلق بینی ارجاع می دهد.
ادیولوژیست حتی برای کودک ۶ماهه هم می تواند تست شنوایی را انجام دهد.

سمعک

مهمترین درمان سمعک است. سمعک ها برای هر نوع کم شنوایی قابلیت تنظیم و فیتینگ دارند. برای فیتینگ سمعک کودکان بسیار مهم است که شدت و فرکانس را دقیقا بدانیم.
این وسیله کمک شنوایی به بچه‌ها کمک می کند با وجود کم شنوایی به خوبی بشنوند.  
براساس کم شنوایی هر کودک سمعک خاص او تجویز می شود و در کنار سمعک وسایل کمکی دیگر که برای آموزش کودک موثر باشد تجویز می شود.

کاشت حلزون

در این جراحی ایمپلنت بطور مستقیم عصب شنوایی را توسط دو گوش داخلی با تحریک الکتریکی تحریک می کند.کاشت حلزون همچنین یک وسیله خارجی دارد. تعدادی از کمپانی ها وسایل کمکی را ساخته‌اند که کودک کمک می کند به راحتی وسیله خارجی را استفاده کند .کاشت حلزون برای کودکانی که نمی توانند از سمعک استفاده کنند تجویز می شود.

سیستم شنوایی استخوانی

در بعضی موارد کودک ممکن است کاندید مناسبی برای سیستم شنوایی استخوانی باشد. بهترین کاندید استفاده از این سیستم شامل: بد شکلی های گوش میانی و خارجی ،microtia, atresia که با کم شنوایی یکطرفه مشاهده می شود .

گفتار درمانی

کودکانی که مشکل شنوایی دارند و این مشکل بر روی سیستم گفتار آنان تاثیر گذاشته نیاز به برنامه های گفتار درمانی دارند البته بعد از دریافت سمعک یا انجام کاشت حلزون.

با انجام برنامه های گفتار درمانی مشکل گفتاری آنان حل می شود البته باید یاد آور شد که کودکانی با اختلال در پردازش شنوایی باید در برنامه های گفتار درمانی شرکت کنند.