ممکن است از چندین نفر شنیده باشید که بین سمعک و سرگیجه ارتباط وجود دارد؛ به همین منظور پژوهشهای زیادی طراحی شدند تا صحت این موضوع را رد یا اثبات کنند. بعد از اعلام نتیجه درباره این پژوهشها میتوان گفت سمعک باعث سرگیجه نمیشود یا آن را بدتر نمیکند. در واقع، آیا میدانستید که این وسایل کوچک ممکن است به طور کلی در بهبود تعادل شما نقش داشته باشند؟ برای درک اینکه چگونه چنین چیزی ممکن است، مهم است که کمی بیشتر در مورد گوش، سرگیجه و نحوه عملکرد سمعکها بدانیم.
درون گوش درونی ما چه می گذرد؟
3 بخش، آناتومی گوش شما را تشکیل میدهند که شامل گوش داخلی، گوش میانی و گوش خارجی میشوند. گوش خارجی قسمتی است که میتوانید در آینه ببینید و از پوست و غضروف تشکیل شده است. این قسمت، جایی است که سمعک به طور معمول قرار میگیرد و به تسهیل انتقال صدا از طریق گوش میانی به حلزون گوش، واقع در گوش داخلی کمک میکند. علاوهبر حلزون گوش که در توانایی ما برای شنوایی نقش دارد، گوش داخلی ساختار دیگری به نام دستگاه دهلیزی نیز دارد. دستگاه دهلیزی مسئول حفظ آگاهی، ثبات و تعادل فضایی ما است. در حالی که این دو ساختار در نزدیکی یکدیگر در گوش قرار دارند، سرگیجه معمولاً با مشکلات حلزون همراه نیست.
سرگیجه چیست؟
اگر تا به حال احساس چرخش در سر خود را تجربه کردهاید یا احساس عدم تعادل میکنید که انگار در حال حرکت هستید؛ در حالی که هنوز در جای خود قرار دارید، میتواند به سرگیجه نسبت داده شود. علائم دیگر سرگیجه شامل موارد زیر میشوند:
- از دست دادن تعادل
- حالت تهوع یا استفراغ
- سرگیجه
- حرکات ریتمیک غیر معمول چشم
تقریباً 40 درصد از بزرگسالان گزارش دادهاند که حداقل یک بار در زندگی خود سرگیجه داشتهاند و زنان بیشتر از مردان مبتلا میشوند.
انواع سرگیجه
بهطور کلی چند نوع سرگیجه ممکن است برای فرد رخ دهد که هرکدام از آنها نشان از بیماری را دارد که برخی از آنها شامل موارد زیر میشوند:
نوعی سرگیجه وجود دارد که نشان دهنده مشکل در مغز است که به آن سرگیجه مرکزی میگویند.
رایجترین سرگیجهای که ممکن است برای تمام افراد در طول عمر آنها رخ دهد، مربوط به سرگیجه محیطی میشود. این سرگیجه به دلیل مشکلی در نحوه عملکرد بخش تعادل در گوش داخلی شما ایجاد میشود. چندین اختلال، عفونت و بیماری وجود دارد که میتواند باعث سرگیجه محیطی شود که برخی از آنها عبارتاند از:
- سرگیجه موضعی حملهای خوش خیم (BPPV): سرگیجه موضعی حملهای خوش خیم یا BPPV یکی از شایعترین علل سرگیجه است. BPPV وضعیتی است که زمانی رخ میدهد که کریستالهای کربنات کلسیم ریز در کانالهای نیمدایرهای به نام اتوکونیا شکسته شده و آزادانه شناور شوند؛ به همین دلیل، برخی حرکات سر ممکن است باعث ایجاد احساس حرکت و سرگیجه شود.
- لابیرنتیت (عفونت گوش داخلی)
- میگرن
- نورونیت دهلیزی (التهاب عصب دهلیزی)
- آسیب سر
- بیماری منیر
- داروهای خاص (مانند دیورتیک ها، سالیسیلات ها، سیس پلاتین)
سرگیجه اغلب توسط محرکهایی در سیستم دهلیزی گوش داخلی ایجاد میشود که در بالا ذکر شد. هنگامی که این سیستم دارای اختلال میشود، میتواند باعث مجموعهای از علائم ناراحت کننده یا مشکلات تعادل شود. بهترین راه برای تشخیص و پیدا کردن ریشه سرگیجه، صحبت با یک پزشک درباره این مشکل است. بسیاری از بیماران برای کمک به ایجاد یک برنامه مراقبتی و مدیریت علائم، به اودیولوژیست متکی هستند. در برخی موارد، مشکلات تعادل مربوط به سرگیجه را میتوان با استفاده از سمعک کاهش داد!
بهبود تعادل با سمعک
از آنجایی که ساختارهای گوش که شنوایی و تعادل را کنترل میکنند، هر دو در گوش داخلی یافت میشوند، این دو عملکرد ارتباط نزدیکی با هم دارند. برای بزرگسالان مبتلا به اختلالات شنوایی، سمعک سبب بهبود تعادل ایستا و پویای آنها میشود؛ بنابراین در حالی که سمعک نه علت و نه درمان سرگیجه است، ممکن است به رفع علائم مربوط به عدم تعادل کمک کند. این مزیت به دلیل نحوه عملکرد فناوری سمعک امکانپذیر است.
سمعک چگونه کار می کند؟
برای کسانی که دچار کم شنوایی هستند، سمعکهایی توصیه میشود که به تقویت صداهای اطراف کمک میکنند. فناوری سمعک با سه جزء اصلی کار میکند که شامل میکروفون، تقویت کننده و گیرنده میشوند.
میکروفون صداهایی مانند تصنیف پیانو یا خنده کودک را ضبط میکند. آمپلی فایر این صداها را میگیرد و همانطور که از نامش پیداست آنها را بلندتر میکند و تقویت نویز بر اساس نیازهای فرد و نحوه برنامهریزی آنها توسط اودیولوژیست صورت میگیرد. بسته به نوع سمعک گیرنده ممکن است داخل پوسته سمعک یا پشت گوش قرار گیرد. بدون گیرنده، فرد نمیتواند صداهای پخش شده را بشنود، به همین دلیل تمیز نگه داشتن این قسمت از دستگاه بسیار مهم است! با این سه قطعه، سمعک به ما امکان میدهد بهتر بشنویم و به مغزمان تصویر کاملتری از محیط اطرافمان نشان میدهد. وقتی این اتفاق بیفتد، ما آگاهی به محیط بیشتری داریم و در نتیجه تعادل خود را بهتر حفظ میکنیم.
سخن پایانی
سمعک یکی از مهمترین و باارزشترین اختراعات قرن است که حس شنوایی را برای بسیاری از بیماران به ارمغان آورده است. بعضی از بیماران شکایت از سرگیجه هنگام استفاده از سمعک را دارند؛ ولی میتوانیم تقریبا با اطمینان بگوییم سمعک و سرگیجه ارتباطی با هم ندارند و نباید در استفاده از سمعک درنگ کنید. سرگیجه نه تنها شما را از لذت بردن از فعالیتهای روزانه باز میدارد، بلکه میتواند باعث سردرگمی و اضطراب شود. اگر دچار سرگیجههای شدید هستید، بهحساب سعمک نگذارید و هرچه سریعتر به پزشک خود مراجعه نمایید.