احتمالا مشاهده کرده باشید که اکثر افراد سالمند از سمعک استفاده می‌کنند، مبتلا شدن به کم شنوایی بر اثر پیرگوشی، با بالا رفتن سن تقریبا امری رایج است که طبق تحقیقات در سن 65 سالگی از هر پنج نفر، میانگین دو نفر به آن دچار می‌شوند. علت به وجود آمدن آن میتواند دلایل زیادی باشد که یکی از آن‌ها از بین رفتن سلول‌هایی مویی موجود در گوش است، در این وضعیت بازگشت شنوایی فرد ممکن نیست چرا که این سلول‌ها قابلیت رشد و بازسازی مجدد را ندارند. در ادامه مقاله دقیق‌تر به این موضوع می‌پردازیم.
شنوایی فرد مبتلا به پیرگوشی
تقریبا اکثر افرادی که به این بیماری دچار هستند، در شنیدن صداهایی با فرکانس بالا مشکل دارند، هر چه فرکانس صدا بالاتر باشد، صدا ریزتر می‌شود؛ پس این افراد در شنیدن صداهای زیر تقریبا ناتوان هستند. شنیدن صداهای بم و با فرکانس پایین نیز ممکن است برای برخی دیگر مشکل باشد، ولی معمولا تشخیص آن راحت‌تر خواهد بود.
به این صورت که هنگام حرف زدن مخاطب خود، با اینکه صدای او را می‌شنوند ولی جداسازی کلمات و تشخیص آن‌ها از یکدیگر برای آن‌ها کار سختی است و به نظر آن‌ها گویی مخاطب زیر لب و نامفهوم حرف می‌زند؛ استفاده از سمعک این معضل را تا حد زیادی شنوایی بهبود می‌بخشد.
سن شروع پیرگوشی
مشاهده شده است که پیرگوشی در افراد میانسال از سن 50 سالگی شروع می‌شود، گرچه درصد افراد مبتلا در این سن کمتر است ولی استفاده از انواع سمعک در این افراد نیز دیده می‌شود. از آنجایی که کم‌شنوایی بیماری بسیار رایجی است، در هر 25 نفر شاهد یک فرد مبتلا به کم‌شنوایی هستیم، در ایران به طور میانگین از کل جمعیت، 4 درصد از افراد به آن دچار هستند. اشخاصی با سن 65 تا 70 سال، 30 تا 35 درصد از این جمعیت را تشکیل می‌دهند و افرادی که سن آن‌ها بالاتر از 70 سال است، 45 تا 50 درصد دیگر جمعیت را شامل می‌شوند، به همین علت است که در بسیاری از سالمندان شاهد استفاده از سمعک هستیم.
لازم به ذکر است از این درصدها، قشر یا جنسیت خاصی تفکیک نمی‌شود و هر فردی احتمال دارد که به مرور زمان به این وضعیت دچار شود. یکی از علل‌های رایج این موضوع، کار کردن در محیط‌های پر سر و صدا مانند کارخانه‌های صنعتی است که با کارکرد دستگاه‌ها، صداهای بلندی نیز تولید می‌شود.
پیرگوشی در سن جوانی؟
اینکه پیرگوشی در افرادی که سن آن‌ها پایین‌تر از 50 سال است اتفاق بی‌افتد، متاسفانه امری غیر ممکن نیست. همان‌طور که پیش‌تر نیز گفتیم، یکی از دلایل رایج مبتلا شدن به این بیماری و استفاده از سمعک، قرارگیری در محیط‌هایی است که دارای سر و صدای خیلی زیادی می‌باشند؛ امروزه به دلیل استفاده کنترل نشده هدفون یا حتی شنیدن بلند آهنگ با باندها، شاهد این اتفاق هستیم.
شنوایی انسان قادر به تشخیص صداهایی با -10 دسی بل به بالا است که باید دقت کنیم طولانی مدت در معرض صداهایی که بیشتر از 90 دسی بل هستند قرار نگیریم؛ صداهایی که بالاتر از 90 دسی بل هستند می‌توانند به شنوایی فرد به مرور آسیب بزند.
این در حالی است که هدفون‌ها قادر هستند صداهایی با 115 دسی بل را به گوش برسانند، مقدار آسیبی که این موضوع وارد می‌کند سبب شده که سن پیرگوشی از 50 سال پایین‌تر بیاید. با این حال شنوایی یک فرد عادی از 18 سالگی تا 49 سالگی مقبول است اگر نکاتی که در ادامه گفته می‌شود را به خوبی رعایت نماید.
پیشگیری از ابتلا به پیرگوشی
استفاده از گوشبند:
با آن‌که کنترل صدای موجود در محل کار دست فرد نخواهد بود، ولی با انجام راهکاری می‌توان از آسیبی که به شنوایی می‌رسد، جلوگیری کرد. یکی از آن‌ها استفاده از گوشبندهایی است که ساختار آن‌ها باعث شده که تا حد زیادی قدرت شنوایی فرد با گذشت زمان نیز در امان بماند.
قطع مصرف دخانیات:
سیگار کشیدن و مصرف قلیان، سبب بروز مشکلاتی در افراد می‌شود که پیرگوشی و استفاده از سمعک نیز یکی از آن‌ها خواهد بود. ترک کردن این عادات میتواند ابتلا به این بیماری در سنین پایین‌تر از 60 و 50 سال را کاهش دهد و یا از میان ببرد.
شنیدن آهنگ با صدای کم:
پیش از این نیز گفتیم که صداهای بالاتر از 90 دسی بل برای شنوایی انسان مضر هستند، هنگام گوش دادن به آهنگ یا فیلم دیدن، صدای آن را تا این محدوده کنترل نماییم و در استفاده از هدفون‌ها نیز این نکات را رعایت کنیم.
تصحیح سبک زندگی:
وجود بسیاری از بیماری‌های رایجی که شاهد آن هستیم، می‌توانند خطر ابتلا به پیرگوشی را بالاتر ببرند و حتی خود دلیلی بر وجود این بیماری شوند، از جمله این بیماری‌ها باید به دیابت، فشار خون، چربی بالا و… اشاره نمود. همچنین پس از سکته مغزی نیز بسیاری از افراد دچار کم‌شنوایی و مجبور به استفاده از سمعک شده‌اند. پیروی از یک سبک زندگی سالم و مصرف غذاهای مفید میتواند بدن را در برابر این مسئله در امان نگه دارد.
امکان درمان پیرگوشی وجود دارد؟
خیر، راهکاری برای درمان کامل این بیماری وجود ندارد و تنها فرد میتواند بعد از معاینه توسط پزشک، با استفاده از سمعک یا کاشت حلزون با افراد دیگر ارتباط برقرار نماید. شاید برایتان سوال شود که این وسیله دقیقا چه کاری انجام می‌دهد، وظیفه سمعک تقویت کردن صداهای اطراف و رساندن آن به گوش فرد است. در ادامه دیگر راهکارهایی که به این افراد کمک می‌کند را نام می‌برم.
- جرم‌گیری گوش
- استفاده از سمعک
- کاشت حلزون
- تبدیل‌کننده گفتار به متن
- تقویت‌کننده بلندگوی تلفن
- شرکت در کلاس‌های گفتارخوانی و تقویت لب‌خوانی
جمع‌بندی
استفاده از سمعک برای افراد مبتلا به پیرگوشی و کم‌شنوایی امری لازم است که با معاینه و تشخیص پزشک متخصص انجام می‌شود.
راه دیگری که برای درمان به کار می‌رود، کاشت حلزون خواهد بود که با توجه به سن و موقعیت فرد میتواند از آن بهره برد.
با اینکه شاهد پیرگوشی در افراد بالای 50 سال هستیم، ولی امروزه به دلیل رعایت نکردن و قرار گرفتن در معرض صدای بلند هدفون ممکن است این عدد پایین‌تر نیز بیاید. به همین دلیل نیاز است برای محافظت از سلامت گوش و شنوایی خود با انجام یکسری نکات، احتمال دچار شدن به این وضعیت را به سنین بالاتر هدایت کنیم.
